Category: A harfi

ATOM, ION VA MOLEKULALARNING QUTBLANUVCHANLIGI – tashqi elektr maydoni ta’sirida elektronlar buluti, atom yadrosi, molekula va ionlar markazlarining birbiriga nisbatan siljishi. Umumiy qugblanish atom qutblanish ra, elektron qugblanish re va … Read More

ATOM DVIGATELI, yadro dvigateli — atom yadrolarining parchalanish reaktsiyasi natijasida reaktorda ajralib chiqadigan issiqlik energiyasini mexanik yoki elektr energiyaga aylantirib beradigan issiqlik dvigateli. Atom dvigateli transport vositalarida, suv osti kemalarida, … Read More

ATOM VA MOLEKULALAR DIFRAKTSIYASI — kristallardan turli azimutal burchaklarda maksimum, minimumlar hosil qilib, atom va molekulalarning sochilishi. Atom va molekulalar difraktsiyasi ularning to’lqin xususiyatiga ega ekanligini namoyon qyladigan hodisa. DeBroyl … Read More

ATOM BOMBASI, yadro bombasi — yadro zaryadi o’rnatilgan aviasiya bombasi. Yadro ichki energiyasi kuchiga asoslanadi. Atom bombasi portlaganda katta miqdorda yadro energiyasi ajralib chiqadi. Birinchi marta 2-jahon urushi oxirida sobiq … Read More

ATOM ARTILLERIYASI – oddiy va kimyoviy qurol bilan ham, yadro zaryadi bilan ham ta’minlangan snaryadlarni yer ustidagi va dengizdagi nishonlarga otish uchun mo’ljallangan artilleriya tizimi. Birinchi namunasi AQShda tayyorlangan 280 … Read More

ATOM (Yunoncha atomos — bo’linmas) — kimyoviy elementning barcha xossalarini o’zida mujassamlashtirgan eng kichik zarrasi. Dastlabki “bo’linmas” nomini olgan bu zarraning ichki tuzilishi anchagina murakkab. Atom musbat zaryadlangan negiz (yadro) … Read More

ATOLL (maldivcha atolu so’zidan) — halqasimon marjon orollari. Ochiq dengizlarda uchraydi. Atoll cho’kkan vulqon orollari qirg’og’idagi marjon riflaridan paydo bo’lgan. Tropik kengliklarda ochiq dengizda, ayniqsa tinch okeanning Markaziy qismida, ba’zida … Read More

ATOIY (15 – asr, Balx) — shoir. Yassaviy avlodidan. Samarqand, Buxoro va Balxda yashagan. Turkiy, fors va Arab adabiyotlarini chuqur o’rgangan. Turkiy va fors tillarida ijod qilgan. Navoiy (“Majolis un-nafois”) … Read More

ATMOFIL ELEMENTLAR – yer atmosferasi uchun xos bo’lgan kimyoviy elementlar. Elementlarning geokimyoviy tasnifiga muvofiq, Atmofil elementlarga: vodorod, azot va inert gazlar (geliy, neon, argon, Kripton va radon) kiradi. Litosferaning 47% … Read More

ATMOSFERANING NURLANISH BALANSI — atmosferada yutilgan va chiqarilgan nurlanish oqimlarining algebraik yig’indisi. Atmosferada yutilgan nurlanish miqdori chiqarilgan nurlanish tufayli undan ketuvchi oqim miqdoriga nisbatan kam bo’ladi. Shuning uchun Atmosferaning nurlanish … Read More