Category: A harfi

ATIRQOVUN (Melo dudaim) – qovun (Melo) turkumiga, qovoqdoshlar oilasiga mansub bir yillik o’simlik. Bo’yi 30 — 80 santimetr. Bargi to’garak yoki tuxumsimon. Guli bir yoki ikki jinsli. Mevasi dumaloq, diametri … Read More

ATIREOZ (athyreosis; Yunoncha a — inkor qo’shimchasi va lotincha glandula thyreoidea — qalqonsimon bez) — tug’ma qalqonsimon bez bo’lmasligi.

ATIRDON (Arabcha — atir, fors. — idish) — atir solinadigan idish. O’zbek (Toshkent, Buxoro, Qo’qon) zargarlari nafis bezakli, shakli bejirim Atirdonlarni mis yoki jezdan yasagan.

ATIRGUL MOYI — efir moyi; tiniq moysimon xushbo’y sarg’ish suyuqlik. Zichligi 950 — 990 kg/m3 (20° da). Atirgulning, asosan qozonlik (Bolgariyadagi shahar nomidan) atirgulning gulbargini suv bug’i bilan haydash yoki … Read More

ATIRGUL (Rosa L.) — ra’nodoshlar turkumining xushmanzara o’simlik sifatida ekiladigan bir qancha turiga xalq tomonidan qo’yilgan umumiy nom. Bu turkumning yovvoyi holda o’sadigan turlari xalqda ra’no, na’matak, qirq og’ayni va … Read More

ATIR (Arabcha — xushbo’y) — xushbo’y o’simliklarning guli, bargi, ildizidan yoki ba’zi hayvonlar bezlaridan olinadigan moddalarning spirtdagi eritmasi. Atir dastlab Sharq mamlakatlarida tarqalgan. U zamonlarda Atir turli gul moylaridan olinib, … Read More

ATETOZ (Yunoncha athetos — vaziyatsiz) — kalavlanib yurish. Qo’l, oyoq, hatto yuz va til muskullarining uzluksiz chuvalchangsimon qimirlab, buralib qisqarishi. Asosan qo’l-oyoq barmoqlarida uchraydi. Atetoz miyaga qon quyilgandan keyin, miya … Read More

ATEROSKLEROZ (Yunoncha athera — bo’tqa va skleroz) — yog’simon modda (lipoid)lar almashinuvi buzilib, ularning arteriya ichki qavatida to’planishi va biriktiruvchi to’qimaning o’sib ketishi natijasida kelib chiqadigan surunkali kasallik. Ateroskleroz qon … Read More

ATEROMATOZ — ateroskleroz kasalligida qon tomir devorlarida pilakchalar va ular markazida mayda donachali detrit (biriktiruvchi to’qima asosiy moddasining mahalliy o’lishi) hosil bo’lishi; ular xolesterin kristallari va yog’kislotalaridan iborat bo’lib, lipid … Read More

ATEROMA (Yunoncha athera — bo’tqa) — yumshoq, elastik, yuzasi silliq teriga yopishgan og’riqsiz tuzilma, xavfsiz o’sma; yog’bezi chiqish yo’lining bekilib qolishidan paydo bo’ladi. Boshning sochli qismi, yuz, tashqi jinsiy a’zolarda … Read More