Category: A harfi

ARTUR AFSONALARI – Uels (Angliya) da istiqomat qiluvchi keltlarning rivoyatlari; ko’plab she’riy asarlarga mavzu bo’lgan. Bularga asos qilib orttlarning qirollaridan biri — qirol Artur (5 —6-asr) prototipi olingan. U Anglo-sakslar … Read More

ARTROLOGIYA (Yunoncha arthron — bo’g’im va … logiya) — bo’g’im va uning kasalliklarini o’rganadigan fan. Ichki kasalliklarning bir bo’limi. Bo’g’imlar fiziologiyasi, patologiyasi to’g’risidagi bilimlar rivojlanishi tufayli Artrologiya alohida fan sifatida … Read More

ARTROZ (Yunoncha arthron — bo’g’im)— bo’g’imning distrofik surunkali kasalligi. Moddalar almashinuvi va ichki sekresiya bezlari faoliyatining buzilishi, bo’g’imlarning shikastlanishi, shamollash, intoksikasiya, infektsion kasalliklar oqibatida kelib chiqadi. Tor poyabzal kiyish oyoq … Read More

ARTROGRIPOZ (Yunoncha arthron — bo’g’im, grypos — qiyshaygan), qiyshiqlik — harakat a’zolarining tug’ma kasalligi; bunda qo’l-oyoq muskullari yaxshi rivojlanmaganligi uchun ular qing’ir-qiyshiq, bo’g’imlarda harakat cheklangan bo’ladi yoki butunlay bo’lmaydi.

ARTRIT (Yunoncha arthron — bo’g’im, itis — yallig’lanish) — bo’g’imlarning yallig’lanishi. Asosiy kasallik (masalan, spondiloartrit) yoki boshqa kasallik (masalan, revmatizm) belgisi bo’lishi mumkin: bir (monoartrit) yoki bir necha bo’g’im (poliartrit) … Read More

ARTRALGIYA (Yunoncha arthron — bo’g’im va algos — og’riq) — bo’g’imlar og’rig’i; asosan artrit va artroz, shuningdek brusellyoz, angina, gripp va boshqa ko’pgina yuqumli kasalliklarda kuzatiladi. Artralgiyada bemor darmonsizlanadi, harorati … Read More

ARTON, abbat arton — olxo’ri navi. Vatani Frantsiya. Daraxti o’rtacha kattalikda, tarvaqaylamay tikroq o’sadi. Bargi o’rtacha, nashtarsimon. Guli oq. O’zidan changlanadi. Mevasi yirik (45 -55 gramm), tuxumsimon, sirti silliq, usti … Read More

ARTOBOLEVSKIY IVAN IVANOVICH (1905.9.10 – Moskva – 1977.21.9.) -mexanika sohasidagi olim, akademik (1946), texnika fanlari Doktori (1936), professor (1929), mashina va mexanizmlar nazariyasi asoschilaridan biri. Moskva oliy o’quv yurtlarida, MDUda … Read More

ARTISHOK (supaga) — ko’p yillik va bir yillik sabzavot ekini. O’rta dengiz mamlakatlarida 10-11 turi o’sadi. Frantsiya, Italiya, Hindiston, Jazoir va boshqa mamlakatlarda ekiladi. Rossiyaning Janub, Moldaviya, Ukrainada tikanli Artishok … Read More

ARTIST (Fransuzcha artiste — bilimdon; lotincha ars, artis — kasb, hunar, san’at) — dramatik spektakl, kinoda rollar, opera va balet partiyalari, estrada kontserti va tsirk nomerlari ijrochisi. Teatr va kinoda … Read More