Category: A harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Angusht (forscha-barmoq)-qadimgi uzunlik o’lchov birligi; O’rta Osiyo xalqlari orasida qo’llanilgan; aynan barmoqning o’zi.

Angariya (lotincha angarie, yunoncha aggareia)-1) Rim imperiyasi, Vizantiya, o’rta asrlar Yevropasida davlat majburiyati turi, aloqa bekatlariga xizmat ko’rsatish (Sharqdagi yomlar kabi). Shuningdek, feodal foydasiga barshchina boshqa majburiyatlarni o’tash; 2) xalqaro … Read More

Anahita-zardushtiylik dinida obodonchilik va farovonlik ma’budasi. Qadimgi dehqonlar yog’ingarchilik va hosildorlikni Anahitaning mo’jizasi deb hisoblashgan. Anahitani bir qo’lida anor yoki olma ushlab turgan ayol shaklida tasvirlaganlar. Arxeologik qazishmalarda Anahitaning sopoldan … Read More

Anafema (yunoncha anaphema-rad qilish, haydash)-xristianlikda cherkov la’natlashi, cherkovdan haydash, dindan qaytgan deb e’lon qilish. Anafema so’zi IV asrda (Laodikiya va Elvira soborlaridan) muomalaga kiritilgan va Xalkidoniya sobori (451)dan boshlab bosh … Read More

Anarxo-sindikalizm (yunoncha anarchia-beboshlik, tartibsizlik, syndikos-uyushma)-xalqaro ishchilar harakatining anarxizm ta’sirida bo’lgan oqimi. Kasaba uyushmalarini mehnatkashlar tashkilotining oliy shakli, binobarin, ishlab chiqarish vositalari mazkur uyushmalar qo’liga o’tishi lozim deb hisoblagan. Anarxo-sindikalizm sabotaj, … Read More

Anarxizm (yunoncha anarchia-hokimiyatsizlik, beboshlik)-rahbar sifatida faqat alohida shaxsning xohish-irodasinigina tan olib, har qanday hokimiyat va davlat tuzumini rad etuvchi jamiyat to’g’risidagi ta’limot. Antik dunyo zamonidayoq Anarxizmga xos fikr yuritish alomatlari … Read More

An-Mesopotamiya xalqlarida osmon xudosi. Xudolar otasi, osmon bunyodkori. Shumerda An, Akkadda Anum, Anu nomlari bilan atalgan.

Amfora (lotincha amphora, yunoncha amphoreus so’zidan; amphi-ikki tomondan, phero-ko’tarib boraman)-antik davrda ishlatilgan yuqori qismi keng, tag qismi va og’zi tor, ikki dastali, sopol, ba’zan metalldan tayyorlangan idish. Vino, yog’ saqlash … Read More

Amfitrita-yunon mifologiyasida dengiz ilohasi. Nerey va Doridaning qizi, Poseydonning rafiqasi.

Amfiteatr (yunoncha amphitheatron-ikki tomonlama tomosha)-Qadimgi Yunoniston va Rimda ommaviy tomoshalar, teatr spektakllari ko’rsatiladigan mahobatli bino; uning tomoshabinlar uchun mo’ljallangan qator-qator o’rindiqlari pastdan yuqoriga zina shaklida ko’tarilib boradi. Amfiteatrda arklar, ustunlar … Read More