Category: B harfiga oid iqtisodiy ensiklopedik atamalar

BOZOR NARXI – bozorda aniq tovarlar bo’yicha talab va taklifning to’la mutanosib bo’lishi hamda raqobat ta’siri natijasida shakllanadigan narx.

BOZOR MUVOZANATI – bozor iqtisodiyoti sharoitida talab, taklif va narxlarning o’zgarib turishi sotuvchilarning sotishga tayyor turgan tovarlarining miqdori xaridorlar talabi miqdoriga tenglashguniga qadar davom etaveradi. Bunday holda talab narxi taklif … Read More

BOZOR MUNОSABATLARINING SHAKLLANISHI – ibtidoiy jamoa tuzumining yemirilishi davridayoq boshlangan, ammo tovarpul munosabatlarining rivoji kapitalizm bosqichiga to’g’ri keladi (Makkonell K.R., Bryu S.P., “Ekonomiks”, М.,1992,12-bet).

BOZOR MUNOSABATLARI – sotuvchi va xaridor o’rtasidagi munosabatlar. Uning bir qator qoidalari mavjud: 1. Erkin, ixtiyoriy va tenghuquqli bo’lish. 2. Mavjud narxlar va takliflar asosida yuzaga chiqishi. 3. Xaridor va … Read More

BOZOR MUHOFAZASI – milliy bozorning yoki ayrim tovarlar bozorining davlat tomonidan eksport-importni tartibga soluvchi tadbirlari vositasida himoya qilishi. U chetdan tovar keltirishni cheklash, taqiqlash yoki boj to’lovini oshirish orqali amalga … Read More

BOZOR MEXANIZMINING AFZALLIKLARI – har qanday holat singari bozorning o‘z afzalliklari va kamchiliklari bor: 1. Resurslarning samarali taqsimlanishi – bozor resurslarini jamiyatga zarur bo’lgan tovarlarni ishlab chiqishga yo’naltiradi. 2. G’oyat … Read More

BOZOR MEXANIZMI – bozor iqtisodiyotining faoliyatini tartibga solish va iqtisodiy jarayonlarni uyg’unlashtirishni ta’minlovchi dastak va vositalar. Masalan: baho, talab va taklif, raqobat, pul-kredit.

BOZOR KONYUNKTURASI – ayrim bozorlarda muayyan holatlarning mavjudligiga, ularning holati, oqibatiga ta’sir etuvchi umumiy ahvoldir. Bozor konyunkturasi ayrim tovarlarga nisbatan ham sodir bo’lishi mumkin. Bozor konyunkturasi ehtimollari milliy, mintaqaviy va … Read More

BOZOR KONSENTRATSIYASI – bozorda bitta yoki bir necha firmaning ustunlik darajasi.

BOZOR ISLOHOTLARI – bozor iqtisodiyoti va bozor munosabatlarini shakllantirishga qaratilgan chora-tadbirlar majmuyi.