Category: B harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Byurgerlik, byurgerlar (nemischa Burgertum, Burger-shaharlik so’zidan)-1) G’arbiy Yevropada o’rta asr shaharlarining jami aholisi; 2) adabiyotlarda o’rta asr shaharlarining o’rta qatlamiga nisbatan ishlatilgan atama.

Bes-qadimgi misrliklarning xudosi, oila homiysi, tug’ruq paytida ayollarga yordam beradi, oila a’zolarini balo-qazolardan saqlaydi deb tushunilgan. Maymoq oyoqli, past bo’yli, sersoqol xunuk basharali kishi sifatida tasvirlangan.

Bxarati-qadimgi hind mifologiyasida notiqlik va qo’shiqchilik xudosi.

Bug’rolar (turkcha)-Qoraxoniylar xoqonligining g’arbiy qismi (Yettisuv, Qashqar va Janubiy Qozog’iston)ni xoqon nomidan idora qilgan sulola xonlarining unvoni (X-XI asrlar). “Bug’ra” so’zining o’zi og’ir yuk ko’taruvchi bichilgan tuya bo’lib, yag’mo qabilasining … Read More

Bug’doy doni-qadimgi og’irlik o’lchovi, qiymat jihatidan “arpa doni”ga teng, ya’ni o’rtacha 1 Bug’doy doni 0,0409512 gramm bo’lgan. Ba’zi adabiyotlarda qiymati 0.048 yoki 0.05 gramm deb ham qabul qilingan. Boshqacha nomi … Read More

Bug’ (arabcha-muguz, shox)-burg’u-shox, sopoldan yasalgan qadimgi puflama cholg’u. Odamlarni to’plash, ogohlantirish uchun ishlatilgan. Bug’ning puflanadigan uch tomoni ingichka bo’lib, yonida teshik-parda yo’q. Bir xil, lekin ancha olisdan eshitiladigan tovushlar chiqaradi. … Read More

Buyuruq (turkcha buyur+uq)-Turk xoqonligi (552-744), qoraxoniylar davrida bosh vazirlik mansabi. Hukmdor devonida bu lavozimni faqat bir shaxsgina egallab turgan. Buyuruq harbiy harakatlarda ham qatnashan va yirik askariy qismlarga sarkardalik qilgan. … Read More

Buyuk mo’g’ullar-Yevropa adabiyotlarida boburiylar sulolasining g’ayriilmiy atalishi. XVII asrdagi yevropalik sayyohlar bu sulolaga Buyuk mo’g’ullar deb nom berganlar.

Buyuk logofet (yunoncha logothetis, lotincha logotheta)-1) Vizantiyada davlat apparatida amaldor. XII asrdan butun fuqarolar boshqaruvi uning qo’li ostida bo’lgan; 2) Moldaviyada XV-XIX asrlarda buyuk kantsler, davlat muhri saqlovchisi va hukmdor … Read More

Buyuk knyaz (Ruscha velikiy knyaz)-1) Qadimgi Rusda mustaqil davlat rahbari unvoni. Mo’g’ullar hukmronligi davrida ayrim Buyuk knyazlar faqat mo’g’ul xoniga, keyinroq Oltin O’rda xoniga bo’ysungan. XVIII asrdan shohning bevosita avlodlariga … Read More