Category: Bilasizmi?

To’g’onlar mingyilliklar davomida odamzot daryolar oqimlari va o’zanlarining yo’nalishlarini suv yig’ish va uni turli ehtiyojlarda foydalanish maqsadida o’zgartirishiga yordam bergan yagona inshoot bo’lib keldi. Hozirgi sharoitda esa to’g’orlarni asosan arzon … Read More

O’tmishda ko’priklarni yog’ochdan yoki toshdan qurishgan. Ammo zamon o’tishi bilan. ancha-muncha chidamli materiallar, masalan, dunyoning barcha mamlakatlarida ko’plab ko’priklar qurilishiga xizmat qilgan temirbeton ixtiro qilindi. Qator ravoqdor ko’priklar, masalan, Londondagi … Read More

Funikilyor — bu, tik qiyaliklar va ko’tarilishlarda qurilgan relsli yo’l. Funikilyor vagonlari Lokomotiv bilan emas, balki simarqon bilan harakatga keltiriladi. Darvoqe, tushirilayotgan vagon ayni pallada yuqoriga ko’tarilayotgan vagonni muvozanatlaydi. Temir … Read More

Osma yo’l — bu, yukli va yo’lovchili vagonchalarni o’ta o’nqir-cho’nqir joydan olib o’tish uchun mo’ljallangan transport vositasidir. Tashish tayanch ustunlar o’rtasida tortilgan yo’g’on simarqon vositasida amalga oshiriladi. Osma simarqon yo’l … Read More

Ilk yo’llarning ishonchli tavsifi bizning zamonimizga qadar kam yetib kelgan. Qadimgi Rimda qurilgan yo’llarning tavsifi birmuncha batafsilroq. O’sha zamonlarda metropoliyaning (asosiy shahar — poytaxtning) viloyatlar bilan bog’lanishi uchun 85 000 … Read More

Kosmik kemalarni uchirish ulkan miqdordagi moddiy sarf-xarajatlarni talab qiladi, lekin bu sarf-xarajatlar o’zini qisman oqlaydi, xolos. Masalan, fazokorlarni oyga olib borib qo’ndirgan “Apollon” kosmik kemasidan yerga ichiga atigi bir necha … Read More

Sun’iy yo’ldosh — bu, inson tomonidan yaratilib, raketalar yordamida yer atrofiga va boshqa sayyoralarga uchirilgan kosmik kemalardir. Odatda sun’iy yo’ldoshlar radioapparatlar bilan jihozlangan bo’lib, ular orqali yerga har xil axborotlar, … Read More

Kosmik kemalarni boshqaruvchi uchuvchilar va uning bortida turib tadqiqot ishlarini olib boruvchi ekipaj a’zolarini fazokorlar — kosmonavtlar va astronavtlar (Adsh) deyishadi. 1961 yilda rus zobiti Yuriy Gagarin yer atrofida kosmik … Read More

Osmon zabt etilganidan keyin odamlar yanada balandroqlarga parvoz etishni xayol qila boshladi. Koinotga parvoz to’g’risida birinchi bo’lib rus olimi K. E. Tsiolkovskiy o’ylandi, u 1898 yildayoq raketada uchish fikrini ilgari … Read More

Havoga ko’tarila oladigan uchish apparati haqidagi fikr ko’p asrlar avval tug’ilgan. Leonardo da Vinchi 1500 yildayoq ulkan vint shaklidagi vertolyot loyihasini chizib qoldirgan. Lekin u vertolyot qurishga urinib ham ko’rmadi, … Read More