CHIZIQ

CHIZIQ — 1) yozadigan, chizadigan yoki yuqadigan narsalar qoldirgan ingichka iz. Masalan, qalam yoki bo’r bilan chizilganda paydo bo’ladigan yo’l; 2) narsalarning chegarasini, joylashishini yoki borishini ko’rsatuvchi yo’nalish. Masalan, reaktiv … Read More

CHIZELLASH

CHIZELLASH — tuproqqa ishlov berish usullaridan biri; tuproqni yumshatish, aralashtirish, begona o’tlar ildizini yo’qotish vazifasini bajaradi. Chizellash uchun tirkama va osma chizellar osma yoki tirkama boronalar bilan birga ishlatiladi. Tuprog’i … Read More

CHIDAMLILIK

CHIDAMLILIK (texnikada) — buyumlar, mashina va mexanizmlar, bino va inshootlarning muayyan muddatgacha, ya’ni ma’lum chegaraviy holatgacha ishga yaroqliligini saklash xossasi. Buyumlarning Chidamlilik darajasi ularning qanday materialdan yasalganligiga, ularni saqlash va … Read More

CHIGIT

CHIGIT — g’o’za urug’i; terib olingan paxtani qayta ishlab (toladan ajratib) olinadi. Terilgan paxta vaznining 55— 60% Chigit hissasiga to’g’ri keladi. Shakli tuxumsimon yoki noksimon, cho’zinchoq yoki kalta, bo’yi 1,5—15 … Read More

CHIGIRTCHILAR

CHIGIRTCHILAR, dengiz qaldirg’ochlari (Sternidae) — baliqchisimonlar turkumiga mansub qushlar oilasi. 10 urug’i va 43 turi bor. Gavdasining uzunligi 20-55 santimetr. Qanoti uzun, tumshug’i uchli. Umumiy rangi och, ko’pchilik turlarining boshida … Read More

CHIGIRTKASIMONLAR

CHIGIRTKASIMONLAR (Acridoidea) — to’g’riqanotli hasharotlar turkumining katta oilasi. 10 mingdan ortiq turi bor. Tanasining uzunligi 9 santimetrcha; ipsimon mo’ylovlari tana uzunligining yarmicha. Qanotlari 2 juft, ba’zan rivojlanmagan yoki butunlay yo’q. … Read More

CHIGIRTKA

CHIGIRTKA — chigirtkasimonlar katta oilasining gala bo’lib yashaydigan turlari umumiy nomi. Qishloq xo’jaligi ekinlarining (g’alla ekinlari, beda, g’o’za va boshqalar) zararkunandasi hisoblanadi. Janubiy Yevropa, Janubiy va Sharqiy Osiyo, Afrika, Janubiy … Read More

CHIGILLAR

CHIGILLAR, Chikil — turkiy qabilalar Ittifoqi. 10—11-asrlarda Issiqko’lning shimoli sharqida va tatar rayonida yashaganlar. Chigillar Ili daryosi vodiysida, Qashqar yaqinidagi qishloqlarda va istehkomli kichik chigil shahri (hozirgi Avliyoota yaqinida) da … Read More

CHIGANOV GEORGIY IVANOVICH

CHIGANOV GEORGIY IVANOVICH (1925.24.8, Qozog’iston, Kalenoye qishlog’i) — grafik rassom. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan san’at arbobi (1989). Benkov nomidagi respublika rassomlik bilim yurtini tugatgan (1954). Kitob-jurnal grafikasi va dastgoh grafikasida ijod … Read More

CHIVIQ

CHIVIQ — 1) texnikada — ingichka va uzun metall tayoq (masalan, temirchi). Kesimi, asosan, dumaloq, ba’zan to’rtburchakli, oltiburchakli, ovalsimon, segmentsimon va trapesiodal bo’lishi mumkin. Chiviq har xil markali temir, po’latdan … Read More