CHATQOL VODIYSI

CHATQOL VODIYSI – G’arbiy Tyanshan tog’laridagi vodiy, Chatqol daryosi yuqori oqimida. Qirg’iziston Respublikasining O’sh viloyati hududida. Shimoli g’arbdan Piskom va Sandalash, shimoldan Talas Olatovi, Jan.sharqdan Chatqol tizmasi bilan o’ralgan. Shimoli … Read More

CHATQOL BIOSFERA QO’RIQXONASI

CHATQOL BIOSFERA QO’RIQXONASI — Toshkent viloyatining Parkent tumani tog’li hududida, Chatqol tog’ tizmalarining janubi g’arbida joylashgan. O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 1990 yil 21 iyundagi qarori bilan Chatqol qo’riqxonasi (1947) negizida … Read More

CHATQOL

CHATQOL — Qirg’iziston Respublikasi O’sh viloyati va O’zbekiston Respublikasi Toshkent viloyatidagi daryo. Chorvoq suv ombori qurilgunga qadar Chirchiqning yirik irmog’i bo’lgan. Uzunligi 217 kilometr, havzasining maydoni 7110 kilometr kvadrat. Talas … Read More

CHATURANGA

CHATURANGA (sanskritcha Chatur — to’rt, anga — qism) — miloddan avvalgi Hindistonda paydo bo’lgan tafakkur o’yini. Qadimgi Hindistonda qo’shin 4 qismga bo’lingan: jang aravadagilar, filbonlar, otliq va piyoda askarlar. Chaturanga … Read More

CHATISHTIRISH

CHATISHTIRISH – urug’lanish jarayonida irsiy jihatdan bir-biriga o’xshamaydigan ikkita jinsiy hujayra (gameta)ning tabiiy yoki sun’iy qo’shilishi. Chatishtirish natijasida paydo bo’lgan nasl gen bo’yicha geterozigotali holatda turadi. Uning bir-biriga o’xshash bo’lmagan … Read More

CHATIRKO’L

CHATIRKO’L — Qirg’iziston Respublikasi Norin viloyatidagi kul. Markaziy Tyanshanda. Shimolda Otboshi va Janubda To’rug’arttov tog’lari orasida, 3530 metr balandlikdagi soylikda joylashgan. Maydoni 175 kilometr kvadrat, uzunligi 23,5 kilometr, eng keng … Read More

CHATEM

CHATEM —tinch okeanning Janubiy qismidagi 2 ta yirik (Chatem va Pit) va bir guruh mayda vulkan orollari. Yangi Zelandiya hududi. Maydoni 963 kilometr kvadrat. Eng baland joyi 291 metr (Chatem … Read More

CHASTOTA

CHASTOTA — 1) fizikada — davriy tebranishning mikdoriy ifodasi; tebranish tsikllari sonining u o’tadigan vaqtga nisbati. Chastota v (texnikada f) tebranish davri T ga teskari kattalik. 2) ehtimollar nazariyasida — … Read More

CHARCHASH

CHARCHASH, toliqish, horish — organizmga haddan tashqari zo’r kelishi natijasida mehnat qobiliyatining pasayishi bilan kechadigan fiziologik holat. Aqliy Charchash intellektual mehnat mahsuldorligining kamayishi, e’tiborning buzilishi, fikrlashning susayishi va boshqalar bilan … Read More

CHARXPALAK

CHARXPALAK — 1) suv sug’oriladigan yerga nisbatan ancha pastda oqadigan ariq va anhorlardan suvni yuqoriga ko’tarib beradigan inshoot; aylanasi bo’ylab cho’michlar o’rnatib qo’yiladigan parrakli katta g’ildirak. G’ildirak diametrining o’lchami anhor … Read More