Category: E harfi

EPITERMAL KONLAR (epi… va Yunoncha — issiq) — foydali qazilmalarning gidrotermal konlar sinfiga mansub, yer yuzasidan uncha chuqur bo’lmagan joylarda o’rtacha bosim va nisbatan past temperatura (200° dan kam)da hosil … Read More

EPISIKLOIDA (epi… va tsikloida) — tekislikda radiusi K ga teng bo’lgan qo’zg’almas aylana bo’ylab, sirpanmay harakatlanuvchi gradiusli aylana nuqtasi chizgan traektoriya.

EPITAFIYA (Yunoncha — qabr ustida) — qabr ustidagi yozuv, asosan, she’rda ifodalanadi. Real va to’qima Epitafiyalar yaratiladi. Epitafiya kichik hajmda, marhumga qaratilgan yoki marhumning o’zgalarga qaratilgan fikridan iborat bo’ladi. Turkiy … Read More

EPISTAZ (Yunoncha — to’xtatish, bosib turish, to’siq) — genlarning o’zaro ta’siri tiplaridan biri; bir gen allellarining boshqa genlar allellari faoliyatini bosib turishi. Epistaz dominant va resessiv bo’ladi.

EPIR DAVLATI — Bolqon yarim orolida Vizantiya imperiyasi parchalanishi chog’ida (Konstantinopol salibchilar tomonidan bosib olinganidan so’ng) vujudga kelgan davlat (1204). 1337 yil Epir davlati hududi 1261 yil tiklangan Vizantiya imperiyasiga … Read More

EPIKOTIL (epi… va Yunoncha — chuqurlashish) — urug’palla ustki tirsagi, o’simlik maysasida urug’palla bo’g’imi bilan poyaning birinchi chin barg oralig’idagi qismi. Ayrim o’simliklar (zubturum, qoqio’t va boshqalar) da Epikotil rivojlanmasdan … Read More

EPIKARD (epi… va Yunoncha — yurak) — yurakning tashqi qavati. Yupqa biriktiruvchi to’qimadan tuzilgan. Miokardni ustki tomondan qoplab turadi. Yurak tag tomonida Epikard buklanib perikardga o’tib ketadi.

EO… (Yunoncha — tonggi shafaq) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi; ilk, dastlabki, boshlang’ich kabi ma’nolarni bildiradi (masalan, eolit).

EPI… (Yun. — ustida, ustidan, yonida, orqasida) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi; biror narsaning ustida, biror narsaning yonida joylashgan, biror narsadan keyingi kabi ma’nolarni bildiradi (masalan, epigramma, epidermis, epikriz, … Read More

ENTOMOZLAR (Yunoncha — hasharot va — kasallik) — qon so’ruvchi hasharotlar qo’zg’atadigan hayvonlar kasalliklari. Eng ko’p tarqalgan Entomozlar bitlash, gastrofilyozlar, rinestroz, melafagoz, gipodermatoz va boshqalar.