Category: E harfi

EKOLOGIK KRIZIS, ekologik tanglik — ekologik sistemalar, alohida hududlar yoki biosfera miqyosidagi tabiiy ofatlar; toshqin, yer silkinishi, vulkanlar otilishi, qurg’oqchilik, dovul, chigirtkalar ofati, yong’in va boshqalar holatlar oqibatida yuz beradigan … Read More

EKOLOGIK JOY, ekomuhit tabiatda tur yashashi mumkin bo’lgan barcha muhit omillari majmui. Ekologik joy tushunchasi, odatda, ekologik jihatdan yaqin va bitta trofik darajada turadigan turlar o’rtasidagi o’zaro munosabatlarni tadqiq qilishda … Read More

EKOLOGIK VALENTLIK — turning o’zgaruvchan muhit sharoitiga moslanish darajasi. Miqdoriy jihatdan muhit sharoitining mazkur tur hayot faoliyati saqlanib qoladigan chegarada o’zgarishi bilan ifodalanadi. Ekologik valentlikga turning bitta alohida omilga yoki … Read More

EKLS, Ekkls jon Keryu (1903.27.1, Melburn 1997.2.5, Shveytsariya) — avstraliyalik fiziolog. Melburn universiteti (1925) va Oksforddagi Magdalen kollejini tugatgan (1929), 1927-37 ylarda Oksfordda Ch. Sherrjgton rahbarligida ishlagan. Sidneydagi patologiya instituti … Read More

EKLOGIT (Yunoncha — tanlash) — chuqurlikdagi metamorfik tog’ jinsi; yaxlit, ba’zan varaqsimon ko’rinishda bo’ladi. Asosan, granat, piroksen (omfasit), kvari va rutildan tashkil topgan. Ikkinchi darajali aktsessor minerallardan kianit, korund, sanidin, … Read More

EKLIPTIKA (Yunoncha — tutilish) — Quyoshning osmon gumbazidagi ko’rinma yillik harakat yo’li. Bu harakat katta aylana bo’ylab sodir bo’lib, osmon gumbazining sutkali harakatiga qarama-qarshi yo’nalgan va tezligi sutkasiga 59’8″ ga … Read More

EKLIMETR (Yunoncha og’diraman va metr) — geodeziyada — joyda (yerda) chiziqlarning qiyalik burchagini o’lchash uchun ishlatiladigan geodezik asbob. Doira shaklidagi metall quticha va uning yon tomoniga mahkamlangan prizmatik naycha 2 … Read More

EKLEKTIZM, eklektika (Yunoncha — tanlovchi) — turli xil, hatto bir-biriga qarama-qarshi qarash, g’oya, nazariyalarning “eng yaxshisi”ni tanlab olishga intilish. Dastlab so’nggi yunon falsafasida paydo bo’lgan. “Eklektizm” terminini aleksandriyalik Potamon (2-asr) … Read More

EKLAMPTSIYA (Yunoncha — chaqnash) — homiladorlik toksikozlarining xavfli shakli. Birinchi marta bo’yida bo’lgan, aksari egiz homiladorlik yoki buyrak, yuraktomir kasalliklari bor ayollarda homiladorlikning ikkinchi yarmida, ko’pincha so’nggi oylarida vujudga keladi. … Read More

EKKLESIYA (Yunoncha) Yunonistonda xalq Majlisining eng ko’p tarqalgan nomi. Demokratik polislarda (masalan, miloddan avvalgi 5-asr o’rtasida Perikl davridagi Afinada) Ekklesiya — qonun chiqarish, ijroiya va sud hokimiyatiga ega bo’lgan davlatning … Read More