Category: F harfi

FORMATSIYA (lotincha formato — hosil bo’lish) (geologiyada) — hosil bo’lish sharoitlarining umumiyligi bilan o’zaro bog’liq bo’lgan tog’ jinslarining tabiiy va qonuniyatli uyg’unligi; yer po’sti asosiy strukturaviy zonalari rivojlanishining muayyan bosqichlarida … Read More

FORMALDEGID (lotincha formica — chumoli), chumoli aldegid, alifatik aldegidlar gomologik qatorining 1a’zosi; o’tkir hidli, rangsiz gaz. Suv va spirtda yaxshi eriydi. Suyuqlanish temperaturasi — 118°, qaynash temperaturasi — 19,2°, zichligi … Read More

FORYOB, PAREB, BARYOB — o’rta asrlarda Xurosonga mansub viloyat va shahar. Foryob va Forob so’zlarining ma’nosi bir bo’lib “haydalgan, ishlov berilgan er” yoki “sug’oriladigan yer”ni anglatgan. Gardiziyning yozishicha, sosoniylardan Feruz … Read More

“FORD MOTOR” — jahondagi eng yirik avtomobil kompaniyalaridan biri. 1903 yilda AQSh avtomobil sanoati asoschilaridan biri, sanoatchi Genri Ford tomonidan tashkil etilgan. Boshqaruv idorasi Michigan shtatining Dirborn shahrida, eng katta … Read More

FORMALIZM (lotincha sormalis — forma, shaklga oid) — inson faoliyatining turli sohalarida shakl (forma)ni mazmunga nisbatan ustun qo’yish. Urf-odat, axloq qoidalarini, hatto hayotiy vaziyat ularni ahamiyatsiz qilib qo’yganda ham, so’zsiz … Read More

FORD (FORD) GENRI (1863.30.7, AQSh, Michigan shtati Dirborn yaqinida — 1947.7.4, Dirborn) — amerikalik sanoatchi, AQSh avtomobilsozlik sanoati asoschilaridan biri. 1879 yildan Deytroytda mexanik shogirdi. 1893 yildan “Edison ilyumineyting Kompani”, … Read More

FONUS XAYOL — o’zbek xalq qo’g’irchoq teatrining turi. Navoiyning “Hayratulabror” dostonida berilgan va boshqa ma’lumotlarga qaraganda, Fonus xayol 14-16 asrlarda yaxshi taraqqiy etgan. Qo’g’irchoqlar charm yoki taxtadan yassi qilib ishlangan, … Read More

FONOTEKA (fon… va Yunoncha theke — narsalar saqlanadigan joy), fonogramarxiv — muayyan tartibda saqlanadigan ovoz (musiqali, adabiy, hujjatli, maxsus o’quv va boshqalar) yozuvlari (fonogrammalar) to’plami, ovoz yozuvlarini to’plovchi, qayta ishlovchi, … Read More

FONUS, fonar — 1) qo’lda ko’tarib yuriladigan (ichiga chiroq yoki sham qo’yiladigan), shamol va yog’insochindan muhofaza qilingan, biror joy (ko’cha, maydon)ga o’rnatiladigan chiroq, qandil; 2) me’morlikda bino tomi qubbasidagi dumaloq … Read More

FORD (FORD) JERALD RUDOLF (1913.14.7, Omaxa, Nebraska shtati) — AQShning 38-prezidenti (1974-77). Respublikachilar partiyasidan. 1973 -74 yillarda viseprezident. 1974 yil 9 avgustda R. Nikson iste’foga chiqishi munosabati bilan AQSh Prezidenti … Read More