Category: F harfi

FERDINAND (Ferdinand) — “Muqaddas Rim imperiyasi” imperatorlari ismi. Ferdinand I (1503-64) — imperator (1556 y.dan), Avstriya ersgersogi; Chexiya va Vengriyaning Gabsburglar sulolasidan chiqqan 1-qiroli (1526 yildan). Karl V ning ukasi. … Read More

FERGUSONIT — murakkab oksidlar (tantalniobatlar guruhi)ning kichik sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi (TR) (Nb, Ta)O4. Aralashmalari U, Th va boshqalar. Rangi qora, yashilqo’ng’ir. Qattiqligi 5-7, zichligi 4,2—6 g/sm3. Mo’rt, radioaktivli. … Read More

“FERGANSKAYA PRAVDA” (“Farg’ona haqiqati”) — Farg’ona viloyati hokimligining ijtimoiysiyosiy gazetasi. Rus tilida haftada 5 marta chiqadi, dastlab “Znamya svobodi” (“Erk bayrog’i”), “tshit naroda” (“Xalq qalqoni”), “Izvestiya” (“axborot”), “Proletarskaya misl” (“proletar … Read More

FERGANIT (Farg’ona vodiysida topilgan, nomi shundan) — uranli slyudalar guruhiga mansub ikkilamchi litiyli mineral. Kimyoviy tarkibi U3[VOJ 6N2O. Qattikligi 22,5, zichligi 3,3 g/ sm’. Romb singoniyada kristallanadi. Yaproqcha va tangachalar … Read More

FENOLFTALEIN, 4,4 Dioksiftalofenon, S20N|4o4 — hidsiz, ta’msiz, rangsiz kristall modda. Molekulyar modda 318,33. Suyuqlanish temperaturasi 259-263°. Suvda oz, spirtda yaxshi eriydi. Fenolni ftal angidrid bilan kondensatlab olinadi. Fenolftalein trifenilmetan bo’yagichlar … Read More

FENOL FORMALDEGID SMOLALAR — fenol bilan formaldegidnnng polikondensatlanishidan hosil bo’lgan mahsulotlar. Boshlang’ich moddalar miqsorining nisbati va muhitning rayoniga qarab reaktsiya natijasida faqat qo’shimcha kimyoviy reagentlar ishtirokida qotadigan Fenol formaldegid smolalar … Read More

FENAKIT (Yunoncha phenax — aldamchi) — Orol silikatlari sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi Be2[Si04], unda Veo 42-45%. Trigonal singoniyada kristallanadi. Kristallari, odatda, mayda prizmatik, ba’zan romboedrik, shuningdek, radialnursimon usimtalar va … Read More

FEMINIZATSIYA (lotincha femina — ayol, urg’ochi) — erkak organizmda ikkilamchi jinsiy belgilarning rivojlanishi. Feminizatsiya — gormonal muvozanatning buzilishi; odamlar, baliklar, suvda va quruqlikda yashovchilar, qushlar, sut emizuvchilarda kuzatilgan. Feminizatsiyani bichilgan … Read More

FELZIT (nemischa Felsit) — nordon effuziv jinslarning mayda donador massasi bo’lib, kaliyli dala shpati (ortoklaz) va kvars, ba’zan nordon plagioklaz hamda to’q rangli minerallar (piroksen, biotit va boshqalar) dan tarkib … Read More

FARRUX YOSOR — darbandiya sulolasidan bo’lgan Shirvon hukmdori (Shirvonshoh) (1462-1501). Farrux yosor davrida Shirvon mustaqilligini saqlab, iqtisodiy jihatdan ancha yuksalgan. Farrux yosor oq qo’yunli hukmdorlari ittifoqchisi bo’lgan. 1488 yil qizilboshlilar … Read More