Category: G harfi

GAMMA-NURLANISH (u-nurlanish) — to’lqin uzunligi 10″ sm dan kichik qisqa to’lqinli elektromagnit nurlanish; radioaktiv yadrolar va elementar zarralar parchalanganda, zaryadli tez zarralarning modda b-n o’zaro ta’siri vaqtida, shuningdek elektronpozitron juftlarining … Read More

Gama (da Cama) Vasko da Gama (1469, Sinish, Portugaliya — 1524.24.12, Kochin, Hindiston) — portugaliyalik dengizchi, Evropadan Hindistonga boruvchi dengiz yo’lini izlashni yakunlagan. G. ekspedisiyasi davrida portugallarga Afrikaning g’arbiy qirg’oqlari … Read More

Gamma-globulin (u-globulin) -qon zardobi oqsilining tarkibiy qismi; tarkibida kasallik kuzg’atuvchi turli xil mikroorganizmlarni neytrallaydigan immunoglobulinlar bo’ladi. “G.-g.”terminini birinchi marta Shvesiya kimyogari A. Tiselius kiritgan (1937). G.-g. viruslar, bakteriyalar va b.ni … Read More

Gamma tunlami (Phytometra gamma L.) — tunlamlar oilasiga mansub kapalak. Qanotlari yoyilganda 40-48 mm; oldingi qanotlari to’q qo’ng’ir yoki kulrangroq bo’lib, yunon harfi — gamma (u) shaklidagi kumushsimon dog’i bor … Read More

Gamburg — Germaniyadagi yirik shahar va port. Quyi Elbaning har ikki sohilida, daryoning Shimoliy dengizga quyilish joyidan 110 km yuqorisida. Ma’muriy jihatdan g. erini tashkil etadi. Mayd. 755 ming km2. … Read More

Gametogenez (gametalar va … genez) — jinsiy hujayralar — gametalarning rivojlanishi.Hayvonlarda G. diffuz va lokal bo’ladi. Gametalar diffuz g.da tananing istagan qismida (g’ovaktanlilar, ayrim bo’shliqichlilar, yassi chuvalchanglar), lokal g.da maxsus … Read More

Gametofit (gametalar va fito…) — naeli almashinib rivojlanadigan o’simliklarning jinsiy naeli (bo’g’ini). G. sporadan hosil bo’ladi. Nael almashinish tipiga binoan g. har xil bo’ladi. Naeli izomorf almashinib turadigan suv o’tlarida … Read More

Gall yurishlari, Yuliy Tsezarning Gall yurishlari — rimliklarning Yuliy Tsezar boshchiligida Transalp Galliyasi va Britaniyani bosib olish maqsadida mil. AV. 58-51 y.larda uyushtirgan 8 ta harbiy yurishi. Hoz. Shveytsariya xududida … Read More

Gallyusinasiya (lot. haUucinatio -xom xayol, bema’ni, xato) — yo’q narsa va hodisalarni bordek idrok etish. Idrok etilgan yo’q obrazlar tashki tasvirga ega bo’lib, ular borliqda Real narsalar kabi o’rin oladi … Read More

Galliy (Gallium), Ga — Mendeleev davriy sistemasining III guruhiga mansub kimyoviy element; tartib raqami 31; at.m. 69,72; barqaror izotoplari: Ga””(61,2%) va Ga71(38,8%). Sun’iy radioaktiv izotoplaridan Ga72 (yarim emirilish davri 14,2 … Read More