Category: G harfi

Gorkiy Maksim (taxallusi; asl ismi Aleksey Maksimovich Peshkov) (1868.16(28).3, Nijniy Novgorod — 1936.18.6, Moskva) — rus yozuvchisi va ja- moat arbobi. Sobiq Ittifoq yozuvchilar uyushmasi boshkaruvining birinchi raisi. G. bir … Read More

Gotika (ital. gotico — german qabilalaridan gotlar nomidan), gotika uslubi — G’arbiy, Markaziy va qisman Sharqiy Evropa mamlakatlarida o’rta asrlar san’atida hukm surgan badiiy uslub. “G.”termini Uyg’onish davrida qo’llanila boshlagan. … Read More

Gravimetriya (lot. gravis — og’ir va …metriya) — tor ma’noda og’irlik ku- chini o’lchash usullari haqidagi fan. Keng ma’noda (Nyuton mexanikasi doirasida) Erning og’irlik kuchi maydonini, er sha- klini aniqlash … Read More

Gormonlar (Yun. hormanino — qo’zg’ataman) — ichki sekresiya bezlari (endokrin bezlar)da ishlanib chiqib, qonga va to’qima suyuqligiga o’tadigan biologik faol moddalar. Ular butun organizmga tarqalib, turli a’zo hamda to’qimalarning faoliyatini … Read More

Gonduras (Honduras), Gonduras Respublikasi (Republica de Honduras) — Markaziy Amerikadagi, davlat. Shim. dan Karib dengizi, Jan.-g’arbdan tinch okeanning Fonseka qo’ltig’i o’rab tura- Di. Mayd. 112088 km2. Axrlisi 6,2 mln. kishi … Read More

Gondvana (Hindistonning marka- ziy qismida yashovchi gondlar qabilasi va Van — joy nomidan) — paleozoyning ko’p qismi va mezozoyning boshlarida Jan. yarim sharda mavjud bo’lgan ulkan superkontinent. G. hoz. Jan. … Read More

Golarktika (Yun. holos — hamma, barcha va arktikos — Shimoliy) — quruqlikdagi flora dunyosi va zoogeogra- fiya (Arktogeya) oblasti. Shim. yarim shar- ning tropik mintaqadan tashqari hamma qismini o’z ichiga … Read More

Gnostisizm (Yun. gnostikos — bi-luvchi) — 1-3-a.larda Rim imperi- yasida tarqalgan diniy-falsafiy oqim. Uning tarafdorlari o’z diniy e’tikrd- larining asl mohiyatini “bilib olishga” intilishgan. G. iudaizm diniy tafakku- ridan tashqari … Read More

Gogol Nikolay Vasilevich [1809.20.3(1.4), Poltava gubernyasi, Mir- gorod uezdi — 1852.21.2 (4.3), Moskva] — rus yozuvchisi. Rus adabiyotida tanqidiy realizmga asos solgan. Nejin gimnaziya- sini tugatib (1828), Peterburgga kelgan. Rassomlik … Read More

Glyasiologiya (lot. glacies — muz va …logiya) — er yuzasidagi barcha muz shakllari (muzliklar, qor qoplami va b.), er osti muzlari, ularning tuzi- lishi, tarkibi, fizik xususiyatlari, kelib chiqishi va … Read More