Category: G harfi

Glyukoza (Yun. glykys — shirin), uzum shakari, dekstroza — tabiatda ko’p uchraydigan uglevod; geksozalarga, ya’ni uglerod atomlari 6 ta bo’lgan monosaxa- ridlarga kiradi. Rangsiz kristall mod- da. Mol. m. 180,16. … Read More

GOASIN (Opisthocomus hoazin) — kakkusimonlar oilasining turi, ba’zan tovuqsimonlar turkumi goasinlar ken- ja turkumiga kiritiladi. Uz. 60 sm ga yaqin, boshida uzun kokili bor. Tumshug’i yo’g’on, ilmoqli. Juda yirik jig’ildoni … Read More

Gobbs (Hobbes) Tomas (1588.5.4, Malmsberi — 1679.4.12, Xarduik) — ingliz faylasufi. Ruhoniy oilasi- da tug’ilgan. Oksford un-tini bitir- gan (1608). G. dunyoqarashi 17-a. ingliz inqilobi ta’sirida shakllandi. Fal- safada g. … Read More

Gobi (mongolcha gov — suvsiz joy) — 1) Markaziy Osiyodagi cho’l, chala cho’l landshaftli joylarning umumiy nomi. G.ning er yuzasi tekis, o’simligi siy- rak, tuprog’i ko’pincha toshli, sho’rlangan bo’ladi, oqar … Read More

Gobelen (rus.) — qo’lda tasvir hosil qilib to’qilgan gilam (shpaler), badiiy buyum. Parij manufakturasi (1662)ning mahsulotlari dastlab shunday atalgan (15-a.ning mashhur bo’yoqchilari Gobelenlar nomidan). G. rangli jun va ipak (ba’zan … Read More

Govkaptar (Solumba palumbus) — kaptarlar turkumiga mansub qush. Evropa, Shim. Afrika va G’arbiy Osi- yoda tarqalgan. O’zbekistonning tog’li hududlarida uchraydi. Qishlash uchun kuz- da Jan.ga uchib ketadi, bahorda qaytib keladi. … Read More

Govkushon majmuasi — bu- xorodagi me’moriy yodgorlik (16-a.) Jo’ybor xojalari qurdirgan madrasa, masjid, minora, hovuz va saroydan ibo- rat majmua (Govkushon — qassoblar bo- zori). Madrasa va masjidning o’rtasidan Shoxrud … Read More

Govpechak, arxar o’ti (Calystegia sepium (L.R.Br.) — pechakguldoshlarga mansub ko’p yillik ildizpoyali o’t. Poyasi chirmashib, shoxlanib usadi, uz. 1,5—3 m ga etadi. Barglari bandli, o’qsimon, uchi o’tkir, ikki bo’lmali. Gullari … Read More

Govmijja, govmichcha — qovoq chetidagi yog’bezlari (tashqi g.) va ki- prik tuk piyozchasi (ichki g.)ning o’tkir yiringli yallig’lanishi. Tashqi G.da Yi- ringli shish qovoq chetiga, ichki g.da esa shilliq parda … Read More

Govchi (gaogyuy, Gaozyuy ya’ni gov- juy, Qongqil, Qangqi, to’lish, To’lo’s deb ham aytiladi) — uyg’ur qabilalar birlashmasiga kirgan Sharqiy to’ra (xitoycha chidi, tele, dili) ning Xitoy manbalarida nomlanishi. 4-a.da qizil … Read More