Category: G harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Gusarlar (vengercha birlikda hussar)-yengil qurollangan otliq askarlar. Dastlab 1458 yili Vengriyada Matyash Korvin davrida dvoryan otliq lashkarlardan tuzilgan. Keyinchalik Gusarlar eskadron va polklari ko’pgina Yevropa davlatlarining armiyalarida paydo bo’lgan. Polshada … Read More

Gurxon (turkcha-mo’g’ulcha “qur-g’ur”-majlis, qabilalar birlashmasi)-ilk o’rta asrlarda Markaziy Osiyodagi ba’zi ko’chmanchi xalqlarda teng huquqli qabilalar ittifoqiga rahbarlik qiluvchi xon unvoni. Qoraxitoylar xoni ixtiyoriy ravishda birlashgan 8 qabila uyushmasi rahbari bo’lgani … Read More

Gurzi (forscha)-qadimgi davrlardagi urush qurollaridan biri. Cho’qmor deb ham atalgan.

Gupsar-qadimgi o’zbek harbiy atamalaridan biri. Qo’y yoki qoramolni yormasdan sanoch qilib shilib, junini tozalab, ichini havo bilan to’ldirib, ustiga minib, suvdan, daryodan kechib o’tadigan meshga o’xshagan moslama. Daryodan juda ko’p … Read More

Gun-gun-qadimgi xitoyliklarning suv ilohasi.

Grosh (polshacha grosz, nemischa Groschen, lotincha denarius grossus-og’ir tanga so’zidan)-turli mamlakatlarda turli davlatlarda zarb etilgan tanga. 1172 yili Genuyada 1,46 grammlik kumushdan so’qilgan. Keyinchalik Grosh Florentsiyada (1182), Kremonda, Paduyada, Milanda, … Read More

Gung ga (mo’g’ulcha)-mo’g’ul qo’hinida tez yig’ilish yoki chekinishni xabar qilish uchun uriladigan to’garak jez, qalqon, bong.

Gumanizm (lotincha humanus-insoniy)-Uyg’onish davri (XIII-XVI asrlar)da sxolastikaga va cherkovning ma’naviy hukmronligiga qarshi turgan dunyoviy hurfikrlilik. G’arbiy Yevropadagi bir necha mamlakatlarda Gumanizm ijtimoiy tafakkur sohasida, adabiyot, san’at va ilm-fanda katolitsizmga hamda … Read More

Gulag (ruscha Главнов управление лагерей-Axloq tuzatish-mehnat lagerlari, surgun va qamoqjoylari bosh boshqarmasi)-sobiq sho’rolar davlatida 1934-1956 yillarda axloq tuzatish-mehnat lagerlari tizimiga rahbarlik qilgan NKVD (MVD) bo’linmasi. Uning maxsus boshqarmalari turli joylar, … Read More

Gugenotlar (fransuzcha Huguenots, nemischa Eidgenossen-ittifoqchilar so’zidan)-XVI-XVIII asrlarda Fransiyadagi kalvinizm tarafdorlari. Gugenotlarning katoliklar bilan kurashi diniy urushlarga aylangan. 1598 yildagi Nant ediktiga ko’ra, Gugenotlar diniy e’tiqod erkinligiga ega bo’lib, birmuncha siyosiy … Read More