Category: I harfi

IMPOST (italyancha imposta) — 1) ustun usti bilan toqining unga tutash quyi qismi o’rtasidagi tayanch; 2) derazaning ochiladigan panjaralari, romlari, ba’zan ko’p tabakali eshiklar orasidagi tirgovuch.

IMPERIYA (lotincha imperium — hokimiyat) — 1) imperator boshqargan monarxiya davlatining nomi; ba’zi qadimgi zamon (Rim imperiyasi), o’rta asr (“Muqaddas Rim imperiyasi”) yirik monarxiya davlatlari ham Imperiya deb atalgan. Podsho … Read More

IMPAKTIT (inglizcha impact — zarba, to’qnashish) — meteoritning yerga urilishi va portlashidan erib, keyin qaytadan qotishidan hosil bo’lgan tog’ jinsi. Zich yoki qavariqli shishadan iborat. Impaktitda zarba metamorfizmi belgilari bo’ladi. … Read More

“IMON” — kinostudiya; ijodiy ishlab chiqarish birlashmasi. 1991 yil Toshkent shahrida tashkil etilgan. Tashkilotchilari Jasur Ishoqov va Rustam Sa’dullayev. “Ketma”, badiiy filmi (1992), “Oltin tulpor la’nati”, “Ko’rish qobiliyati” (1998) kabi … Read More

IMMANENT FALSAFA — 19- asr oxiri — 20-asr boshida vujudga kelgan nemis falsafasidagi oqim. Bilib olinadigan reallik ong doirasidagina bo’lishi mumkin, ya’ni ongga xosdir deb hisoblaydi. Immanent falsafa ong mohiyatini … Read More

IMAI TADASI (1912.8.1) — yapon kinorejissyor, yapon kino san’atida demokratik oqimning eng yirik arboblaridan. “Har holda yashamoqdamiz!”, “Kun o’rtasidagi zimiston”, “ko’priksiz Daryo”, “aka va singil”, “tarbiya o’yini”, “guruch”, “en ismli … Read More

IKONOGRAFIYA (Yunoncha eikon — tasvir, obraz va … grafiya) — tasviriy san’atda biror shaxs yoki syujetli ko’rinishni tasvirlashda belgilangan qat’iy tartib, qoida. Ikonografiya qoidalari qadimda san’at bilan diniy urf-odatlar, marosimlarning … Read More

IKONA (Yunoncha eikon — tasvir, obraz) — xristian diniga mansub dindorlar sajda qiladigan, cho’qinadigan Iso, Bibi Maryam va avliyolarning rangtasvir yoki bo’rtma tasviri. Diniy Ikonaning eng qadimgisi 2-asrga mansub, 4-asrda … Read More

IKKILIK KOD – elektron hisoblash mashinalari (EHM)da Arifmetik amallarni bajarishda shartli ravishda qabul qilingan sanoq sistemasi. EHM da 10 lik, 8 lik, 5 lik, 3 lik va 2 lik sanoq … Read More

IYQO (Arabcha— tuzmoq, sozlamoq, belgilamoq) — O’rta asr musulmon sharqi musiqa ilmining asosiy tushunchalaridan biri. Maxsus atama sifatida aruz va musiqa ilmining asoschisi hisoblanmish Xalil ibn Ahmadning (768 yilda vafot … Read More