Category: I harfi

Ingibitorlar (lot. inhibeo -to’xtataman, ushlab turaman), biologi- yada — tirik organizmda, shuningdek, hujayrasiz sistemalarda fermentlar faolligini susaytiradigan moddalar. I.ning tabiiy va sintetik xillari bor. Organizmda moddalar almashinu- VI mahsulotlari tabiiy … Read More

Immunitet (lot. immunitas — biron narsadan xalos, ozod bo’lish, qutulish) — tirik mavjudotlarning o’z butunligi va biologik noyobligini bu- zuvchi “yot” omillardan himoyalani-shi, qarshilik ko’rsatishi, rezistentligi. “Yot” omillarga bakteriya va … Read More

Imoratbobo majmui – Xorazm viloyati Qo’shko’pir tumanidagi me’moriy yodgorlik (18-19-a.lar). Asli eronlik 3 og’a-ini eshonlar maqbarasi xalq orasida Imoratbobo deb atalgan. Majmua Imo- ratbobo qabristoni o’rtasida Sayd sha- poataziz maqbarasi, … Read More

Imon, iymon (Arab. — ishonch, e’tiqod) — Islomning 5 rukni (aso-si) dan biri; Allohga, uning FARISH-talari- ga, kitoblariga, paygambarlariga, qiyomat kuniga, taqdirga va o’lgandan keyin tiri- lishga ishonish. Bu “iymoni … Read More

Imomqulixon ibn Dinmuhammadxon (1589-1650) — o’zbek davlatchiligi tizimidagi Ashtarxo- niylar sulola-sini boshqargan Buxo- ro xonligi xukmdori (1611-42). Vali Muhammadxon Erondan olib kelgan qo’shinga qarshi Buxoro xalqining kura- shiga rahbarlik qilib … Read More

Imomi A’zam, Abu Hanifa No”mon ibn sobit al-Ko’fiy (699, Ko’fa — 767, Bag’dod) — hanafiylik mazhabi asoschisi. Ilohiyotchi, faqih, muhaddis. “Abu Hanifa” uning kunyasi, “Imomi A’zam” (“ulug’Imom”) ulug’ligining e’tirofi o’laroq … Read More

Imomaliev Abduvali (1931.5.12, Toshkent viloyati Bo’stonliq tumani, Bur- chmulla qishlog’i — 1993.12.4, Toshkent) — biolog olim, O’zbekiston qishloq xo’jaligi FA (1991), VASXNIL (1978), Ukraina, Belorussiya qishloq xo’jaligi FA (1992) akad., … Read More

Imom (Arab. — oldinda turuv- chi) — namozda oldinda turuvchi, g’oyaviy rahbar, musulmon jamoasi boshlig’i. Kundalik xayotda maejidda jamoa namo- zining rahbarini I. deb ataydilar. I. vazifalarini ayni bir odam … Read More

IMMUNOLOGIYA INSTITUTI, O’zbekiston FA Immunologiya insti- tuti — i.t. muassasasi. Sobiq ittifoq Sog’liqni saklash vazirligi immu- nologiya in-tining filiali sifati- da tashkil etilgan (1985); 1991 y.dan O’zbekiston Sog’liqni saqlash vazirligi- … Read More

Immunoglobulinlar (Ig) -umurtqali hayvonlar va odamning qon zardobidagi antitelolar faolligiga ega bo’lgan globulyar oqsillar guruhi. I. mo- lekulasi ikkita bir xil engil va ikkita bir xil og’ir polipeptid (q. Peptidlar) … Read More