Category: I harfi

Iroq (musiqada) — o’n ikki ma- qom, Shashmaqom va Xorazm maqomlari tarkibidagi maqomlardan biri. Iroq mamlakatining nomiga nisbat beril- gan. Iroq maqomining tovushqatori va lad qurilmasi, unga mos cholg’u va … Read More

Irisuv temir koni – Talas Olatovining (Jan. Krzog’iston) Karbi- da joylashgan. Kayindi, keltima-shat, Oqsuv va b. ruda zonalaridan iborat. I. t. k. karbon davri ohakli tog’jinslari b-n Irisuv ishqorli gab-broid … Read More

Irlandiya oroli – Britaniya orollari arxipelagidagi Orol. Shi- mol, G’arb va Jan.dan Atlantika okeani, sharqdan Irlandiya dengizi o’rab turadi. Shim. va San-Georg bo’g’ozlari orqali Buyuk Britaniya o.dan ajralib turadi. Mayd. … Read More

Irlandlar (o’zlarini erinnax deb ataydilar) — xalq. Irlandiyaning asosiy aholisi. Umumiy soni 7,8 mln. kishi (1990-y.lar o’rtalari), jumladan Irlandiyada 3,4 mln. kishi, Buyuk bri- taniyada 2,5 mln. kishi, AQSh va … Read More

Irland tili — hind-Evropa til- lari oilasidagi german tillari guruhi kelt tillari shoxobchasiga mansub. Ir- landiyaning (ingliz tili b-n bir-ga) dav- lat tili. I. t. da shim. Irlandiya, qisman AQSh … Read More

Iravadi, Irravadi — Myanma- dagi eng katta dare. Uz. 2150 km, havza- sining mayd. 430 ming km2. Himolay tog’larining Sharqiy tarmoqlaridan (Xitoyda) boshlanib, asosan, shim.dan Jan.gatomon oqadi. I.ningyuqori qismi va … Read More

Ipak qurti tuxumi zavodi – ipak qurti kapalaklaridan qurt (tu-xumi) olinadigan maxsus korxona. Asosiy vazifasi ipak qurti boquvchi xo’jaliklarni ipak qurtining sanoatbop duragay tuxumlari b-n ta’minlashdan iborat. I. q. t. … Read More

Iprit, (Z, r’-dixlordietilsulfid, S(CH2CH2C1)2 — zaharlovchi modda. Rangsiz, moysimon sarimsoq piyoz yoki xantal hidi keladigan suyuklik. Mol. m. 159,08. Suyuqlanish t-rasi 14,5°; kaynash t-rasi 217° (ajralish b-n); zichligi 1,274 g/sm3, … Read More

Ippologiya (Yun. — ot va …lo- giya) — otlar to’g’risidagi fan. I.ga oid birinchi yozma asarlar mil. AV. bir necha yuz yil oldin Yunonistonda vujudga kel- gan bo’lib, unda otning … Read More

Ipekakuana (Cephaelis ipecacuanna) — sho’radoshlar oilasiga mansub doim yashil buta. Bo’yi 15-60 sm. Ildizi ingichka, silliq, shoxlangan. Braziliya, Boliviya va Kolumbiyaning nam tropik o’rmonlarida usadi. Tropik zonalar- da ekiladi. Ildizi … Read More