Category: I harfi

INQILOB, revolyutsiya — tabiatning biron-bir hodisasi, jamiyat yoki ongning rivojlanishida ro’y beradigan chuqur sifat o’zgarishi (masalan, ijtimoiy Inqilob, shuningdek, geologiya, sanoat, fan- texnika, madaniyat, fizika, falsafa va hokazodagi Inqilob). Inqilob … Read More

INCHUAN, Ninsya — Xitoyning shimoliy qismidagi shahar. Ninsya-Xuey muxtor rayonining ma’muriy, iqtisodiy va madaniy markazi. Aholisi 943,4 ming kishi (1998). Xuanxe daryosidagi pristan. Sug’oriladigan qishloq xo’jalik rayoni markazida joylashgan; chorva … Read More

IN, SHAN — miloddan avvalgi 14-11-asrlardagi qadimgi Xitoy davlati. Anyana yaqini (Xenan viloyati) dan arxeologlar so’nggi In davriga oid toshbaqa kosasi va hayvon suyaklariga yozilgan fol ochish yozuvlari, jezdan yasalgan … Read More

IN’YEKTSIYA (geologiya) — magmaning turli tog’jinslari, yer bo’shliqlari, darzlari va cho’kindi jinslarning Kotlami oraliqlariga joylashishi. In’yektsiya terminini birinchi bo’lib amerikalik olim R. O. Deli (1914) ishlatgan. Magma slaneslarning oraliqlarini to’ldirib, … Read More

IN’YEKTSIYA (lotincha injectum — tashlamoq) (tibbiyotda) — dori va boshqa eritmalarni organizm to’qimalari, tomirlari va bo’shliqlariga kiritish. Dori va boshqa eritmalar teri ichiga, teri ostiga, muskul orasiga, venaga, plevra va … Read More

INSHO (pedagogikada) — mavzuni o’quvchi mustaqil yoritadigan yozma ish turlaridan biri. Ona tili va adabiyot darslarida ta’limiy hamda nazorat maqsadlarida umumiy ta’lim maktablari, akademik litsey va kasb-hunar kollejlarining barcha bosqichlarida … Read More

“INSHO” — Xorazmshoxlar va saljuqiylardan Sulton Sanjar davri (1118-57) tarixiga oid rasmiy hujjatlar to’plami. Hujjatlarning aksariyati Sulton Sanjar huzuridagi saroy shoiri, kotib Muntajabiddin Badi’qalamiga mansubdir. To’plamda Bag’dod xalifasining vaziriga Xorazmshoh … Read More

INSHO (taxallusi; asl ismi Inshoollohxon Insho) (?, Murshidobod — 1818) — hind yozuvchisi. Urdu, hind, fors tillarida ijod qilgan. 1786 yildan Dehlidagi, so’ng Lakhnavdagi shoh saroylarida xizmat qilgan. Inshoning urdu … Read More

INULIN (C6H10Os)n — polsaxaridlar guruhiga mansub organik modda. D-fruktoza polimeri. Kimyoviy tarkibi jihatdan kraxmalta yaqin, ammo kleyster hosil qilmaydi va yod bilan bo’yalmaydi. Chuchmal. Molekulyar modda 5000-6000. Yer noki (topinambur), … Read More

INTUISIONIZM (matematikada) — matematika va mantikdagi falsafiy yo’nalish. 20-asr boshlarida golland matematigi Ya. Brauer (1881 — 1966) asos solgan. Intuisionizm ta’limoti bo’yicha aniq matematik fikr (talqin) intuisiya hodisasiga asoslanadi. Ammo … Read More