Category: I harfiga oid fuqarolik jamiyatiga oid ensiklopedik atamalar

IQTISODIY HAMKORLIK TASHKILOTI (IHT) — a‘zo mamlakatlarning iqtisodiy, madaniy, fan va texnikaviy hamkorligi bo’yicha tashkil etilgan xalqaro mintaqaviy tashkilot. IHT 1964-yilda Eron, Pokiston va Turkiya tomonidan «Mintaqaviy hamkorlikni rivojlantirish» nomi … Read More

ISLOM (arab. Bo’ysunish, itoat etish, o’zini Alloh irodasiga topshirish) — jahonda keng tarqalgan uch dindan (buddizm va xristianlik bilan bir qatorda) biri. Islom diniga e‘tiqod qiluvchilar arabcha «muslim» («sadoqatli»; ko’pligi … Read More

ISLOM FUNDAMENTALIZMI — hozirgi islomdagi uch oqimdan (traditsionalizm va modernizm birgalikda) biri. Bu oqim o’zini diniy uyg’onish tarafdorlari deb ataydi. Islom fundamentalizmining asosiy konsepsiyasi islomning fundamental tamoyil (shundan ularga islom … Read More

INTERNIYALASH (fr. interner – yashash uchun chiqarib yubormoq, lot. internusdan – ichki) — 1) betaraf davlat tomonidan urushayotgan davlatlarning ana shu betaraf davlat hududiga o’tib qolgan harbiy qismlarni majburan ushlab … Read More

IJTIMOIY TUZUM — jamiyatning muayyan taraqqiyot bosqichiga xos bo’lgan ijtimoiy munosabatlar tizimi. Ijtimoiy tuzum jamiyatda qanday ijtimoiy munosabatlar amal kilishini aks ettiradi. Jamiyat odamlar va ular o’rtasidagi munosabatlardan tashkil topadi. … Read More

IJTIMOIY DAVLAT — inson va fuqaroning iqtisodiy, ijtimoiy huquqlari va erkinliklarini, davlatning tegishli burchlarini kafolatlaydigan hamda fuqarolari uchun munosib turmush sharoitini yaratuvchi davlat hokimiyati shakli. Ijtimoiy davlat fuqarolarining barchasini qo’llab-quvvatlaydi, … Read More

IJARA (arab. ijora) — 1) tarixiy-etnografik atama. Islom dini tapqalgan davlatlarda yer egalari tomonidan yerni ishlash uchun dehqonlarga berish shartlaridan biri; yer egasining haqini pul bilan to’lash. Ijarachi ayrim jismoniy … Read More

IEZUITLAR (lot. «Societas Jesu» – «Iso jamiyati») — katoliklar monaxlik ordeni a‘zolari. Bu jamiyatni 1534-yilda-mayda ispan dvoryani Ignatiy Loyola Parijda tuzgan va 1540-yil papa Pavel III tomonidan tasdiqlangan. U o’z … Read More

IERARXIYA (yun. hierarchia, hieros – avliyo va arche – hukmronlik, hokimiyat, mansab pog’onasi) — bir butun narsa yoki hodisalar ayrim qismlari yoki elementlarining yuqoridan quyiga tomon bir tartibda joy olishi. … Read More

IQTISODIY VA IJTIMOIY KENGASHI — BMTda 1946-yilda tuzilgan. 54 mamlakat a‘zo. Bosh Assambeliya tomonidan har yili Xavfsizlik Kengashi davlatlari navbati bilan rahbarlikka saylanadi. Vazifasi – BMTning mintaqviy tashkilotlari va b. … Read More