Category: I harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Iqto, Iqto’, iqta (arabcha-ulush (bo’lib) berish)-Movarounnahr, Yaqin va O’rta Sharq mamlakatlarida o’rta asrlarda hukmdor tomonidan katta xizmatlari evaziga in’om qilingan chek yer. Iqto egasi iqtodor deb atalgan. Iqto haqida dastlabki … Read More

Iqlim-tarixiy-geografik atama. O’rta asr musulmon geograflari dunyoning obod hisoblangan qismini (rub’i maskun) jug’rofiy kenglik bo’yicha ekvatordan shimolga tomon yetti Iqlimga bo’lganlar.

Ishchi uylari-Yevropaning qator mamlakatlarida XVII asr-XX asr boshlarida sinfsizlashgan qatlamlarni majburan ushlab turish maqsadida tuzilgan maxsus qo’nalg’alar. XVII-XVIII asrlarda Buyuk Britaniyada keng tarqalgan. 1834 yilgi “Qashshoqlar to’g’risida”gi qonunga asosan yordam … Read More

Ishchi aristokratiyasi (inglizcha labour aristocracy)-ishchilarning yuqori daromad oladigan qatlami. XIX asr o’rtalarida Buyuk Britaniyada yuzaga kelgan. Boshqa ishchilardan moddiy ahvolining ancha to’kisligi va ijtimoiy evrilishlarga toqatsizligi bilan ajralib turgan. Mazkur … Read More

Ishtar-qadimgi akkadliklarning hosildorlik, muhabbat va urush xudosi. Shumerliklarning Inanna ilohasiga to’g’ri keladi.

Ishpanlar (vengercha ispan-ayni ma’nosi boshqaruvchi)-Vengriya qirolligida XI asrdan komitatlar boshqaruviga qo’yilgan katta yer egalari: XV-XVIII asrlarda bosh Ishpanlar (feishpanlar) hokimiyati merosiy bo’lgan. Keyinchalik u hukumatning joylardagi noibiga aylangan. Ichki ishlar … Read More

Ichkilar-Movarounnahrda (temuriylar, shayboniylar) va Hindistonda (boburiylar) hukmdor saroyida xizmat qiluvchi navkarlar, xos qo’riqchilar, mulozimlar va beklar. Asosan, hukmdorga yaqin va sodiq zodagonlar safidan o’rin olgan Ichkilar zarurat vaqtlarda harbiy harakatlarda … Read More

Ichkari-musulmon mamlakatlarida ayollarni nomahram erkaklarga ko’rsatmaslik maqsadida to’silgan hovlining ichki qismi, ichki hovli. Ichkarida, asosan, ayollar va bolalar yashagan. O’rta Osiyo xalqlari me’morchiligida uy-joy tuzilishining ajralmas qismi. Tashqi hovlining uzviy … Read More

Ixshid (sug’dcha)-1) Sug’d va Farg’ona podsholari unvoni (V-VIII asrlar). Ilk o’rta asrlarda Movarounnahr 15 dan ortiq mayda hokimliklarga bo’linib ketgandi. Ular turli nomad yuritilgan. Buxoro vohasida buxorxudotlar va vardonxudotlar. Miyonqolda … Read More

Ixor-qadimgi yunon mifologiyasida xudolarning aynimas qoni.