Category: K harfi

Kap-Aiten — Gaitidagi shahar, Atlantika okeani sohilida. Aholisi 100,6 ming kishi (1995). Temir yo’l stantsiyasi. Dengiz porti (chetga kofe, shakarqand, xo’l meva chiqaradi). Qishloq xo’jalik rayoni markazi (sizal, shakarqamish, kofe, … Read More

Kaolinit — qat-qatli silikatlar kenja sinfiga mansub mineral, kimyoviy tarkibi Al4[Si4Ol()](OH)8. Gillarning asosiy tarkibiy qismi hisoblanadi. Kaolinitning politipli modifikasiyalaridan dikkit va nakrit ma’lum. Monoklin singoniyali, olti qirrali kristallchalar shaklida. Qattiqligi … Read More

Kapablanka (Capablanca) Xose Raul (1888.19.11, Gavana, — 1942.8.3, Nyu-York) — kubalik shaxmatchi, diplomat. 3-jahon chempioni (1921-27). 4 yoshida shaxmatni o’rganib, 14 yoshida Kuba chempioni bo’lgan va so’ng bir qator muvaffaqiyatlarga … Read More

Kantserogen moddalar (lotincha cancer — rak va genes — keltirib chiqarmoq), kantserogenlar, onkogenn moddalar — ma’lum sharoitda organizmga ta’sir qilganda rak va boshqa o’smalar paydo qiluvchi kimyoviy moddalar. 500 ga … Read More

Kapachi qushlar (Ptilonorhynchidae) — chumchuqsimonlar turkumining bir oilasi. Tanasining uzunligi 23-40 santimetr. Patlari ko’proq sariq, ko’kimtir qora va yorqin tusli, ba’zan qo’ng’iroq. Avstraliya va Gvineyada tarqalgan. Nam tropik o’rmonlarda yashaydi. … Read More

Kapillyarlar (lotincha Capillaris — tola, qil), qil tomirlar — odam va hayvonlarning barcha to’qimalari tarkibidagi eng mayda (nozik) qon tomirlar. Qon arteriyadan arteriolaga, Kapillyarlar oldi tomirlari (prokapillyar)ga, so’ngra Kapillyarlarga o’tadi. … Read More

Kaprichchio, kapris (italyancha capriccio — injiqlik) — erkin shakldagi, ohanglari to’satdan o’zgaradigan virtuoz uslubidagi cholg’u musiqa asari (N. Paganinining yakka skripka uchun “24 Kaprichchio”va boshqalar). 16-asr oxiri — 17-asr boshida … Read More

Kappadokiya — kichik Osiyoning markazida (hozirgi Turkiya hududida) joylashgan qadimgi viloyat. Kappadokiyaning qadimgi aholisi o’zini “xattlar” deb atashgan. Miloddan avvalgi 2-ming yillikda Kappadokiya hududida Xett podsholigining asosiy qismi joylashgan. Miloddan … Read More

Kapkayev Radik Abdullayevich (1928. 9.11, Toshkent) — dermatovenerolog. O’zbekistonda xizmat ko’rsatgan fan arbobi (1979), tibbiyot fanlari Doktori (1970), professor (1972). Toshti ni tugatgan (1953). Teri-tanosil kasalliklari kafedrasi mudiri (1976-99). Ilmiy … Read More

Kapisa Pyotr Leonidovich [1894. 27.6. (9.7), Kronshtadt — 1984] — rus fizigi, akademik (1936). O’ta kuchli magnit maydonlar, past temperaturalar fizikasi va texnikasi asoschilaridan biri. 1921 yil Buyuk Britaniyaga ilmiy … Read More