Category: M harfi

Merinoslar (ISP. merinos) — jun qoplami bir xil mayin junli qo’y zotlari. Vatani — G’arbiy Osiyo. M. bu erda mil. AV. 2-3 ming yilliklardan boqiladi, keyin O’rta dengiz mamlakatla- riga, … Read More

Merkantilizm (Frans. mercantilisme, ital. mercante — savdogar) — 1) iqtisodiy tafakkur tarixida mu-him yo’nalishlardan biri, hukmron hokimiyat va savdogarlar mafkurasini nazariy asoslashga xizmat qilgan; 2) kapitalning dastlabki jamg’arilishi davrida davlatning … Read More

Merkitlar, markitlar, makritlar — Markaziy Osiyoda o’rta asrlar- da yashagan eng jangovar va ko’p sonli qabilalardan biri. 12-a. oxiri — 13- a. boshlarida Selenga daryosining bo’ylarida M.ning 3 qabilaviy itti- … Read More

Merkator (Mercator; Kremerning lotinlashtirilgan familiyasi) Gerard (1512.5.3-1594.2.12) – flamand xarita- grafi. Aniq optik asboblar tayyorlash va xaritalar nashr qilish b-n shug’ullangan. 1552 y. Duysburg sh. (Germaniya)ga ko’chib o’tgan. Mavjud xaritagrafik … Read More

Merkuriy, Utorud – Quyosh siste- masidagi Quyoshga eng yaqin Sayyora. M. Quyosh chiqishi oldidan va botgandan so’ng uning yaqinida ko’rinadi. M.ning dia- metri 4865 km; massasi 3,304-1023 kg; O’rtacha zichligi … Read More

MERIDIAN ASTROMETRIYASI – astrometriyatshg osmon yoritqichlari koordinatalarini aniqlash b-n shug’ullanadigan bo’limi. Osmon yoritqichlari meridiandan o’tish vaqti va Zenit masofasini meridian doira yor- damida kuzatiladi va o’lchanadi. Osmon jismlarining birinchi koordinatasi … Read More

Menuxin (Menuhin) Iegudi (1916.22.4, Nyu-York – 1999, 11.3, Ber- Lin) — amerikalik skripkachi, dirijyor, musiqa jamoat arbobi. 20-a. skripka ij- rochiligining yirik namo-yandasi. YUNE- SKO qoshidagi xalqaro musiqa kengashi (IMC) … Read More

Menisk (Yun. menishos — yarim oy) — 1) ikki sferik sirt b-n chegara- langan qavariq-botiq yoki botiqqavariq linza. Optik asboblarda qo’llaniladi (q. Meniskli teleskop); 2) ingichka naycha (kapillyar) devorlari yoki … Read More

MENINGOKOKK INFEKTSIYASI -meningokokklar qo’zg’atadigan o’tkir in- fektsion kasallik. M.i.ning manbai be- mor, asosan, bakteriya tashuvchilar; ular- dan mikrob atrofdagilarga havotomchi yo’li orqali tarqaladi. Qish va bahorda ko’proq uchraydi (mavsumiy ko’tarilish). … Read More

Mendelson, Mendelson-bar- toldi (Mendelssohn — Bartholdy) Yakob Lyudvig Feliks (1809.3.3, Gamburg – 1847.4.11, Leypsig) — nemis kompozi- tori, dirijyor, organchi, musiqa jamoat arbobi. Musiqiy romantizmtnt yirik namoyandasi. Bolalik davridan virtuoz … Read More