Medeya

Medeya — Kolxida malikasi. M. ismi argonavtlar haqidagi yunon mifo- logiyasi b-n uzviy bog’liqtsir. M. afsun- garlikni onasidan o’rgangan. Yason bosh- chiligidagi argonavtlar oltin terini olib ketish uchun Kolxidaga kelishganda … Read More

Mediatorlar

Mediatorlar (lot. Mediator — vositachi), neyrotransmitter- lar — fiziologik faol moddalar, nerv qo’zg’alishining kimyoviy vositachilari. Molekulalari hujayra membranasining maxsus reseptorlari orkali reaktsiya ko’rsatish va membrananing mu-ayyan ion- larni o’tkazish xususiyatini … Read More

MEDAL YASASH SAN’ATI

MEDAL YASASH SAN’ATI, medalerlik — tasviriy san’at (haykaltaroshlik)ning alohida sohasi; tanga va medal quyish uchun qolip, ular- ni zarb qilish uchun tamga (shtempel) yasash san’ati, gliptika turi. Xom ashyo sifatida … Read More

Mevali o’simliklar

Mevali o’simliklar – meva beradigan yovvoyi va ekib ustiriladi- gan o’simliklar. M.o’.dan meva, rezavor va yong’oqlar olish uchun ekib ustiriladigan madaniy o’simliklar muhim ahami-yatga ega. Ekib ustiriladigan M.o’.ning 32 botanik … Read More

MAHFUZ NAJIB

MAHFUZ NAJIB (1911.11.12, Qohira) — Arab yozuvchisi (Misr). Qohira untining adabiyot f-tini tugatgan (1934). “Bema’ni shivirshivir” (1936) novel- lalar to’plami jamiyatdagi boylik va qashshoqlik o’rtasidagi ziddiyat haqida. Romantiktarixiy romanlarini (“taqdir … Read More

Mahmud Sulton

Mahmud Sulton, Mahmud Bahodir Sulton ibn shoh Budog’Sulton ibn Abul-xayrxon (1454-1504) — shay- boniy sultonlardan, Muhammad Shaybo- niyxonning ukasi. 3 yoshida qalmoqlar xoni O’ztemurtoyshi qo’liga tushib, 7 yil tutqunlikda bo’lgan. … Read More

Mahmud Muzahhib

Mahmud Muzahhib (15-a. oxi- ri -16-a. 60-y.lari, Buxoro) — naqqosh, musavvir. Kamoliddin Bexzodnint sho- girdi. Ijodi Hirotda boshlangan. Ras- som dust Devona, xattot Sultonali Mashhadiy b-n hamkorlik qilgan. Ilk asarlaridan … Read More

Mahkum

Mahkum — qonun b-n taqiqlangan muayyan jinoyatni sodir etgani uchun sud tomonidan aybdor deb topilgan shaxs. O’zbekistonda M.ga nisbatan quyidagi jazo choralari qo’llanilishi mumkin: jarima; muayyan huquqdan yoki biror xil … Read More