Category: M harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Materik orollari – bir zamonlar materiklarning tarkibiy qismi bo`lib, keyinchalik quruqlikning chuqishi, tektonik yoriqlar natijasida ajralib qolgan quruqliklar. Bunday orollar zamini materiklarning suv ostidagi davomidir. Materik orollarining ba’zi birlari juda … Read More

Marshlar – dengiz suvi kuchli ko`tarilgan va shamol haydagan vaqtdagina suv bosadigan past tekis sohil. Odatda sho`ra o`simliklari o`sadi. Shimoliy dengiz sohillarining ba’zi joylarida marshlar dengiz sathidan pastda joylashgan. Aholi … Read More

Matematik geografiya – 1) geografiyaning Yer sharining matematik elementlari haqidagi bo`limi. Matematik geografiyada Yerning shakli, o`lchamlari, harakati, joylarning koordinatalari, ayrim punktlar orasidagi masofa, okean va materiklarning maydoniga ko`ra nisbati kabi … Read More

Marjon riflari, marjon surilmalari – to`da-to`da bo`lib yashaydigan marjonlarning ohakka aylangan skletlaridan tarkib topgan suv osti qoyalari. Marjon riflarining paydo bo`lishi uchun suv iliq (kamida 20°), sayoz (40-50 m gacha), … Read More

Marjon orollari – marjon hayvonlari, suvo`tlar va boshqa organizmlar qoldiqlari yig`ilishidan vujudga kelgan orollar. Hozirgi zamon marjon orollari ekvatorial va tropik o`lkalardai boshqa yerlarda uchramaydi. Faqat golfstrim oqimi o`tadigan Bagama … Read More

Marganets rudalari – tarkibida marganets bo`lgan mineral birikmalar. Marganets qo`shilsa, po`lat bilan cho`yan bolg`alanuvchan va qattiq bo`ladi. Marganets rudalarining 90% idan kuprog`i qora metallurgiyada, qolgan qismi kimyo sanoati va boshqa … Read More

Mantiya, Yer mantiyasi – yer po`sti bilan o`zagi (yadrosi) orasida joylashgan qatlam. Qalinligi 2865 km – yer yuzasidan taxminan 35 km dan boshlanib 2900 km chuqurlikkacha davom etadi. Mantiyada moddaning … Read More

Mangro o`rmonlari – tropiklarning dengiz suvi ko`tarilganida suv bosadigan botqoqli qirg`oqlaridagi doim yashil o`rmonlar. Asosan, doimiy yashil bo`ta va past bo`yli (5-10 m) daraxtlardan iborat. Daraxtlarning ko`pdan-ko`p ildizlarni tirgovuchga o`xshab … Read More

Magmatik tog` jinslari – magmaning sovishi va kristallanishidan hosil bo`lgan tog` jinslari. Sovish sharoitiga qarab megmatik tog` jinslari ikkiga bo`linadi. Effuziv jinslar – lavaning yer yuzasida sovishidan, intruziv jinslar – … Read More

Magma (yunoncha magma – quyuq moy) -yer qa’rida murakkab fizik-kimyoviy jarayonlar natijasida hosil bo`lgan olovsimon suyuq modda. Magma yer qa’ridan ko`tarilayotganda tarkibiy qismlarga ajralib qavatlanib tarkibidagi uchuvchan moddalar yo`qoladi, natijada … Read More