Category: M harfiga oid tarixga oid ensiklopedik atamalar

Moxur (hindcha)-Hindistonning oltin tangasi, XVI-XIX asrlar, 1916-1919 yillarda zarb etilgan. Boburiy Akbar tomonidan 1562 yili ilk bor chiqarilgan.

Mouravlar (gruzincha homiy, boshqaruvchi)-Gruziyada feodalizm davrida ma’muriy lavozim. Viloyat, shahar, qishloq boshqaruvchisi. Dvoryanlar orasidan tayinlangan. Shoh farmonlari ijrosi, sud ishlari va boshqalarni nazorat qilgan. Davlat va feodal to’lovlarning 1/10 qismi … Read More

Morfey-qadimgi yunon mifologiyasida qanotli xudo, Gipnosning o’g’illaridan biri.

Mortira (gollandcha mortier)-yoysimon o’t ochish uchun mo’ljallangan kalta stvolli artilleriya quroli, asosan, juda mustahkam mudofaa istehkomlarini buzish uchun ishlatilgan. XV asrdan XX asr o’rtalarigacha qo’llanilgan.

Morisklar (ispancha moriscos)-G’arnota amirligi qulagach (1492), Pireney yarimorolida qolgan va majburan xristianlik qabul qildirilgan musulmon aholi. Ularni xufyona islom diniga e’tiqod qilishda ayblagan inkvizitsiya ta’qib etgan. 1609-1610 yillarda Ispaniyadan haydab … Read More

Montu-qadimgi misrliklarning urush xudosi. Qirg’iy boshli odam qiyofasida tasavvur qilingan.

Moratoriy (lotincha moratorius-sekinlatuvchi, muddatni orqaga suruvchi)-muayyan majburiyat va harakatlarning ijro etish muddatini hukumat tomonidan ma’lum vaqtga uzaytirish, to’xtatib qo’yish (masalan, yadro qurollari sinovi Moratoriyi). Biror favqulodda holat (masalan, urush, tabiiy … Read More

Monopoliya (yunoncha mono… va poleo-sotaman)-iqtisodiyotning bir sohasida tanho hukmronlik; bozorni tashkil etish shakli. Bunday bozorlarda yagona sotuvchi o’z tovari bilan faoliyat ko’rsatadi, boshqa tarmoqlarda bunday tovarning o’rinbosari bo’lmaydi. Monopoliya ishlab … Read More

Monoteizm (yunoncha mono… va theos-xudo), yakkaxudolik-yagona xudo haqidagi tasavvurlarga asoslanuvchi diniy e’tiqodlar. Ko’pxudolik (politeizm)ning aksi. Xristianlik, iudaizm va islom Monoteizmga asoslangan dinlardir. Atama ilk bor ingliz faylasufi, neoplatonchi Genri Morning … Read More

Monometallizm (mono… va metall)-bir metall umumiy ekvivalent va pul muomalasining asosini tashkil etadigan pul tizimi. Monometallizmda muomalada bo’lgan tangalar va qiymat belgilari (qog’oz pullar) qimmatbaho metallarga almashtiriladi. XIX asr oxiridan … Read More