Category: N harfi

Nukat — o’rta asr shahri. Toshkentdan Tunkatga va Farg’onaga boradigan savdo yo’lida joylashgan. Nukat 11 —12-asrlardagi Sharq yo’lnomalarida qayd etilgan. 9-10-asrlarda kattaligi jihatidan Ilokda Tunkatdan keyingi o’rinda turgan. Nukatning keyinchalik … Read More

Nuakshot — Mavritaniya poytaxti. Mamlakatning iqtisodiy va madaniy markazi. Atlantika okeani sohilida. Iqlimi tropik cho’l iqlimi. Yanvarda o’rtacha temperatura 21°, iyulda 28°. Yillik yog’in 150 mm. Aholisi 667 ming kishi … Read More

Nota yozuvi, notatsiya — musiqa tovushlarining balandligi, uzunligi va boshqa xususiyatlarini ifodalovchi belgi (nota)lardan iborat yozuv usuli; musiqa asarining yozuv ifodasi. Nota yozuvi qadimdan turli xalqlar musiqa amaliyoti va ilmiy … Read More

Nosqovoq, nosdon, noskadi — nos solinadigan idish. Og’zi tiqin bilan berkitiladigan bo’g’zi tor, quyi qismi keng shaklda bo’ladi. Qovoq (suv-qovoq) ning po’sti qattiq alohida navidan maxsus o’stirib tayyorlanadi (ba’zan qovoq … Read More

Nosiruddin al-Hanafiy, Nosir To’ra (19-asr o’rtalari, Buxoro — 20-asr boshlari, Kobul) — tarixchi olim, Amir Muzaffarning o’g’li. Buxoro madrasalarida tahsil olgan. Buxoro ilmiy jamiyati a’zosi (1921-23). U Buxoro Arki tarixiga … Read More

Nunavut — Kanadadagi ma’muriy hudud. Mamlakatning shimoliy-Sharqiy qismi va atrofdagi orollarni o’z ichiga oladi. Maydoni 2,0 million km2. Ma’muriy markazi — Ikaluit shahri. Aholisi 28,1 ming kishi (2002). Nunavut 1999 … Read More

Nog’oraxona (naqqoraxona) – o’rta asrlarda hukmdor saroyida musiqa cholg’u asboblari (nay, karnay, surnay, nog’ora va hokazolar) saqlanadigan va shu asboblar ijrochilariga mo’ljallangan maxsus joy. Xorazmshohlar davrida Nog’oraxona o’rnida talbxona istilohi … Read More

Nukus – G’uzor avtomagistrali — O’zbekiston Respublikasidagi xalqaro ahamiyatli avtomobil yo’li. 1956-70 yillarda qurilgan. Gazlidagi gaz konining ochilishi va Buxoro — Ural gaz quvurining qurilishi uchun zaruriy yuklarni yetkazib berish, … Read More

Nuralixon (18-asr) – Xiva xoni (1741-47). Abulxayrxon o’g’li. Xivaliklar Eron shohi Nodirshoh noibiga qarshi qo’zg’olon ko’taradilar, unda Nuralixon katta rol o’ynaydi. Qo’zg’olonchilar Xivani qamal qilib uni egallaydilar. Xiva noibi o’ldirilib, … Read More

Nurash — atmosferaning fizik-kimyoviy, yer osti va yer usti suvlari hamda organizmlarning ta’sirida yer yuzidagi tog’ jinslari va minerallarning buzilish va yemirilish jarayoni. Nurashning fizik, kimyoviy va organik turlari ma’lum. … Read More