Category: N harfi

Nur bilan isitish – xonalar asosan issiqlik nurlanishi va ba’zan konvektsiya orqali isitiladigan isitish turi. Bunda isitish asboblari xona shipiga, polga, devorlarga o’rnatiladi. Shu asboblardan tarqaladigan issiqlik nuri oqimi (ko’zga … Read More

Nur bilan davolash, nurterapiyasi — ionlovchi nurlar (alfa, beta, neytron, elektron, proton zarralar hamda rentgen va gamma nurlar)dan davo maqsadida foydalanish; har xil o’smalar va ba’zi yallig’lanish jarayonlarini davolashda keng … Read More

Nukus-Toshhovuz avtomagistrali — O’zbekiston Respublikasi va Turkmaniston hududidan o’tgan xalqaro ahamiyatli yo’l. 1950-53 yillarda qurilgan. Umumiy uzunligi 152 kilometr. Nukus-Toshhovuz avtomagistrali Nukus, Taxiatosh, Xo’jayli, Ko’hna Urganch va Toshhovuz sh.larini o’zaro … Read More

Nukus tumani — Qoraqalpog’iston Respublikasidagi tuman. 1968 yil 25 dekabrda tashkil etilgan. G’arbda Xo’jayli, shimoli-g’arbda Amudaryo orqali Qanliko’l tumani, sharkda Qorao’zak, shimoli-Sharqda Kegeyli, shimolda Bo’zatov tumanlari, Janubi-sharqda Amudaryo tumani bilan … Read More

Nukus (qoraqalpoqcha Nekis) — Qoraqalpog’istondagi shahar (1932 yildan). Qoraqalpog’iston Respublikasi poytaxti, Respublika hududining Markaziy qismida, Amudaryoning o’ng sohilida, 109 metr balandlikda. Janub va Sharqda Qizilqum cho’li bilan o’ralgan, shimolda Amudaryo … Read More

Nukuz, Nekuz, nekus — qo’ng’irotlar hamda qoraqalpoklarning kenagas qabilalari tarkibidagi urug’laridan biri. Nukuz aslida mo’g’ul qabilalaridan birining nomi. Mo’g’ullar istilosi davrida (13-asr) Nukuzlarning bir qismi Dashti Qipchoqqa, keyinchalik boshqa o’zbek … Read More

Nukleoproteidlar – nuklein kislotalarning oqsillar bilan birgalikdagi kompleksi. Nukleoproteidlar tarkibiga kirgan nuklein kislotalarning xiliga qarab, dezoksiribonukleoproteidlar (DNP) va ribonukleoproteidlar (RNP) farqlanadi. DNP barcha hujayralar yadrolarida va mitoxondriyalarida, shuningdek, spermatozoidlarning boshchasida … Read More

Nuklein kislotalar, polinukleotidlar — nukleotidlar qoldig’idan hosil bo’lgan yuqori molekulali organik birikmalar. Nuklein kislotalar tarkibiga qanday uglevod — dezoksiri-boza yoki riboza kirishiga qarab dezoksiribo-nuklein kislota (DNK) va ribonuklein kislota (RNK)larga … Read More

Nukleazalar — nuklein kislotalar (NK) ni parchalaydigan gidrolitik fermentlar. Barcha biologik ob’yektlarda borligi ma’lum. Nukleazalar fosfodiesteraza bo’lib, ribonuklein kislotani parchalaydigan ribonukleaza (RNKaza), dezoksiribonuklein kislotani parchalaydigan dezoksiribonukleaza (DNKaza), ayrimlari har ikki … Read More

Nuvayriy Shihobiddin Ahmad ibn Abd al-Vahhob (1279.6.4 – 1332.17.6, Qohira) — Arab olimi. Misrda, mamluklar saroyida yashagan. Nuvayriy 31 jilddan iborat “nihoyat al-Arab Fi Funun al- adab” (“adabiyot haqida Arabcha … Read More