Category: P harfi

Paleoosiyo xalqlari – shimol va shimoliy-Sibirning tub joy aholisi: chukchalar, koryaklar, itelmenlar, Yukagirlar, nivxlar, ketlar, eskimos lar va boshqalarning nomi.

Paleologlar — Vizantiya imperatorlari sulolasi (1261-1453). Asoschisi — Mixail VIII (1259 yildan Nikeya imperatori). So’nggi imperatori — Konstantin XI, uning jiyani Zoya (Sofya) Ivan III Vasilevichga turmushga chiqqan edi.

Paleoantroplar (Paleo… va Yunoncha antropos — odam) — paleolit davri qazilma odamlari (pitekantroplar, neandertallar va boshqalar).

Paleo… (Yunoncha palaios — qadimgi, ko’hna) — o’zlashma qo’shma so’zlarning birinchi qismi; “qadimgi”, “qadimiylikka, qadimiyatga aloqador” kabi ma’nolarni bildiradi (masalan, paleobotanika, Paleografiya).

Palaxmon (forscha, Arabcha — falloxun) — toshotar, sopqon. Qadimda va o’rta asrlarda tosh yadrolarini dushman tomon irg’itadigan maxsus urush quroli. Manjaniqnnt kichik turi. Palaxmon aksariyat mudofaa inshootlari, xususan, qal’a devorlarini … Read More

Palana — Rossiya Federatsiyasi Kamchatka yarim orolidagi shaharcha, koryaklar Muxtor okrugi markazi. Palana daryosi sohilida, uning Oxota dengiziga quyilish joyidan 8 kilometr masofada. Aholisi 4,1 ming kishi (1998). Baliqchilik, yoqilg’i … Read More

Paladin (so’nggi lotincha palatinus — saroy mulozimi) — o’rta asr G’arbiy Yevropa adabiyotida Buyuk Karl safdoshlarining atalishi. Keyinchalik o’z hukmdori yoxud xonimiga sodiq bo’lgan Jasur ritsarlarni Paladin deb atay boshlaganlar. … Read More

Palade (Palade) Jorj Emil (1912.19.11, Yassi shahri, Ruminiya) — Amerikalik biokimyogar (millati rumin). 1946 yildan AQShda. Asosiy ishlari hujayralarning ultratuzilishini elektron-mikroskop ostida tekshirishga oid. Ilk bor ribosomalar va mitoxondriyalarni ta’riflab … Read More

Pakt (lotincha pactum — shartnoma, bitim) — yirik siyosiy ahamiyatga ega xalqaro bitim; xalqaro shartnomalar nomlaridan biri.

Pak (inglizcha pack), Pak muzi — qutb havzalaridagi ko’p yillik dengiz muzi. Pak bir tekis qalinlikdagi (3-5 metr) mustahkam muz dalalaridan iborat. Keng muz dalalari shaklida, asosan, Arktika havzasida kuzatiladi. … Read More