Category: P harfi

Pekin universiteti – Xi- toydagi qad. va eng yirik oliy o’quv yurtlaridan biri. 1898 y. Oliy poytaxt MAK-tabi sifatida tashkil etilgan. 1911 y.dan P.u. deb yuritiladi. 1920-y.lar- da un-tda yozuvchi … Read More

Pekin karami (Brassica pekinensis) — karamguldoshlar oilasiga mansub bir yillik sabzavot ekini. Vata- ni — Xitoy va Yaponiya. P.k.ning bandi yo’q. Bargi asoslari ildizga yaqin joyda qisman zich joylashgan. Karam … Read More

PEDOSENTRIZM (Yun. pais — go’dak va lot. centrum — markaz) — ped. dagi okim. Ta’limning mazmuni, uni tashkil etish va metodlari jamiyat- ning ijtimoiy-iqtisodiy sharoiti va ehtiyojiga qarab emas, balki … Read More

Pedologiya (Yun. pais — go’dak va …logiya) — ped. va psixologiyadagi oqim. Bolaning o’sishiga psixologik, biologik, sosiologik va b. tomondan yonda-shuv- larni birlashtirishni maqsad f qilib qo’yadi. Bola taqtsiri, zehni … Read More

Peloponnes — Gresiya Jan.dagi yarim Orol. Bolqon ya.o.ning Janubiy qismi, materikka Korinf bo’yni orqali tutashgan. Mayd. 21,4 ming km2. Ioni va Egey dengizlari b-n o’ralgan. Qirg’oq chizig’i notekis. P.ning Jan. … Read More

Pellagra (ital. pelle agro — dag’al teri), avitaminoz RR –organizmda vitamin RR (nikotin kislotasi) etish- masligidan kelib chiqadigan kasallik. Oziq-ovqatlar tarkibida vitamin RR mikdorining kamayib ketishi, shu- ningdek, organizmning Vita-minlarni … Read More

Pelagial yotqiziklar – ochiq dengiz va okeanlar tubida qirg’oqsan ancha uzokda juda mayda muallaq zar- ralarningto’planib borishidan vujudga keluvchi yotqiziklar. “P.yo.”terminini 1891 y.da geologlardan Merrey va Re- narlar taklif etgan. … Read More

Pelagial (Yun. pelagos — dengiz) — dengiz, okean va ko’llarda suvning ti- rik organizmlar yashaydigan qatlami (suv tubidan boshlab suv yuzasigacha); bental (suv tubi) tushunchasining aksi. P.da yashovchi organizmlar plankton, … Read More

Perikl (mil. AV. taxm. 490, Afina — mil. AV. 429) — yunon siyosiy arbobi, mil. AV. 444/443—429 y.larda (430 y.dan tashkari) Afina strategi (bosh qo’mon- doni). Aristokratlar urug’iga mansub, demokratik … Read More

Perikardit — perdikardning yallig’lanishi. Odamda (hamma yoshdagi kishilarda) o’tkir va surunkali bo’ladi. O’tkir P. ko’pincha revmatizm, shuningdek, o’pkaning krupoz yallig’lanishi, gripp, angina, sepsis kabi yuqumli kasalli- klar tufayli ro’y beradi … Read More