Category: P harfiga oid fuqarolik jamiyatiga oid ensiklopedik atamalar

PROTOKOL (fr. protocole, grek. protokollo – manuskript o’ramiga kleylab yopishtirib qo’yilgan birinchi varaq) — 1) yig’ilishda, majlisda, so’roq vaqtida va h.k. bo’lib o’tgan gaplar yozilgan hujjat. 2) biror fakt, hodisa … Read More

PARLAMENT INQIROZI — parlament qarorlari ko’pchilik fuqarolar xohish-irodasiga mos kelmay qolganligi sababli qonun chiqaruvchi hokimiyatdagi kuchlar nisbatining o’zgarishidir. Parlament inqirozi undagi bir-biriga qarshi asosiy fraksiyalardagi kuchlarning o’zaro tengligidan ham kelib … Read More

PARAFIRLASH (fr. paraphe – qisqartirilgan imzo) — shartnomaning matnini kelishib olish maqsadida sharnomani yoki uning ayrim moddalarini ahdlashuvchi tomonlar muxtor vakillarining ismi va otasining ismi bosh harflarini qo’yib oldindan imzolash. … Read More

PARADOKS (yun. paradoxos – kutilmagan, g’alati) — ko’pchilik tomonidan qabul etilgan an‘anaviy fikr, tajribaga o‗z mazmuni yoki shakli bilan keskin zid bo’lgan, kutilmagan mulohaza, muhokama. Har qanday Paradoks «shubhasiz to’g’ri» … Read More

PANTURKIZM (pan… va turk) — turkiy elatlarni birlashtirish, turkiy lahjalarda so’zlovchi barcha elatlar yashaydigan yagona turkiy davlat tuzish g’oyasiga asoslangan ijtimoiy-siyosiy oqim. Turkiy xalqlarni birlashtirish g’oyasiga Rossiya va Angliya imperiyalari, … Read More

PANAMERIKANIZM (pan – hamma va Amerika) — tarixiy jarayonni go’yo AQSH hamda Amerika qit‘asi boshqa mamlakatlar tarixiy taqdiri, iqtisodiyoti va madaniyati mushtarakligi mavjudligi to’g’risida dalillarga zid hamda buzib talqin etishga … Read More

PAMFLET (ing. pamphlet – qo’ldagi bir varaq) — biror siyosiy tuzum, ijtimoiy voqelik, u yoki bu to’da hamda guruhlar faoliyatini, xatti-harakatlarini fosh qiluvchi hajviy-tanqidiy publitsistik asar. Pamflet boshqa hajviy janrlardan … Read More

PALATALARNING QO’SHMA MAJLISI — ikki palatali tuzilmaga ega bo’lgan parlamentlar ish shakllaridan biri. Qator mamlakatlarda birlarida parlamentning qo’shma majlisi parlament vakolatiga kiradigan eng muhim masalalarni: urush holati yoki safarbarlikni e‘lon … Read More

PAGUOSH HARAKATI – olimlarning tinchlik, qurolsizlanish, xalqaro xavfsizlik va ilmiy qamkorlik uchun yo’naltirilgan ijtimoiy harakati. Tashabbuskorlari (1955): A.Eynshteyn, F.Jolio-Kyuri, B.Rassel. Paguosh harakati tarafdorlarining birinchi konferensiyasi 1957-yilda Paguosh shahrida (Kanada) bo’lgan. … Read More

PATERNALIZM (lot. paternus – otalarcha, otalik) — otalarcha homiylik (g’amxo’rlik) tamoyilining butun jamiyatga ko’chirilishi. Davlatning jamiyatdagi o’rnini kuchaytirish, davlatni fuqarolarga homiylik qilishini amalga oshirishga doir hokimiyat institutlarini tuzishga moyil davlat … Read More