Category: P harfiga oid iqtisodiy ensiklopedik atamalar

PASSIV SAVDO BALANSI – mamlakatga keltiriladigan tovarlar (importi) miqdorining jo’natiladigan tovarlar (eksporti) miqdoridan oshib ketishi.

PARLAMENT – frans. “parle” – gapirmoq so’zidan kelib chiqqan bo’lib, rasmiy so’zlashish joyi ma’nosini anglatadi. Parlament davlatning oliy vakillik organi hisoblanadi va qonun chiqaruvchi hokimiyatni amalga oshiradi.

PARAFIRLASH – tasdiqlash, muzokaralar natijasida tuzilgan shartnoma tekstiga rozilikni tasdiqlash shakli; bunda tomonlar vakillari shartnoma teksti oxiriga yoki har varag’iga ism va familiyalarining bosh harflarini qo’yib chiqadilar.

PARITET – valyutalarni sotib olish (sotish) jarayonida ularning sotib olish qobiliyatini tenglashtiruvchi almashtirish kursining darajasidir.

PAKETDAGI LIZING – mavjud ishlab chiqarish inshootlari va binolar kreditga berilib, zarur bo’lgan mashina va uskunalar esa ijarachiga ijara shartnomasi asosida beriladi.

PROTSEDURALAR – o’tmish tajribasi uning muvaffaqiyati va mag’Iubiyati asosida ishlab chiqiladi. Protseduralar shunday sharoitlarda, yarn aniq vaziyat awalgisiga o’xshash bo’lganda ishlatiladi. Inson oldindan tayyorlangan qoida, ya’ni protsedura bo’yicha harakat qilayotgan … Read More

POSHLINALAR (BOJ, BOJ PULI) – bojxona nazorati ostida davlat tomonidan mamlakat chegarasidan olib o’tiladigan import tovarlar, mol-mulk va qimmatbaho buyumlardan undiriladigan pul yig’imlari. U bilvosita soliq turi bo’lib, uning mol … Read More

PROTEKSIONIZM SIYOSATI – davlatning milliy iqtisodiyotni chet el raqobatidan, ichki bozorni chet el tovarlari kirib kelishidan himoya qilishga qaratilgan siyosati. Eksportni rag’batlantirish, importni cheklash va shunga o’xshash tadbirlarni amalga oshirish … Read More

PROGRESSIV SOLIQQA TORTISH – soliqqa tortiladigan summaning o’sishiga mos ravishda soliq stavkasi ham ortadigan soliqqa tortish tizimi. Ular quyidagi shakllarda mavjud bo’ladi: l) oddiy progressiya – daromadning barcha summasi uchun … Read More

PROGRESSIV SOLIQ – soliqqa tortish bazasining oshishi bilan soliq stavkasining ko’tarilishi xarakterlidir. Progressiv soliqlarning orasida eng ko’p uchraydigani jismoniy shaxslarning daromadidan olinadigan soliqdir. Masalan, 2017-yil oktyabr oyidan boshlab respublikada minimal … Read More