Category: Q harfi

Qusam ibn Abbos majmuasi – Samarqanddagi me’moriy yodgorlik (11 —15-asrlar); Shohizinda tarkibida. Majmua turli davrlarda qurilgan masjid, maqbara va chillaxonadan iborat. Qusam ibn Abbos qabri atrofida bunyod etilgan. Majmuaga Chortoqning … Read More

“Qutadg’u bilig” (“saodatga yo’llovchi bilim”) — Yusuf xos Hojib asari, turkiy adabiyotning Nodir namunasi, 1069-70 yillarda yaratilgan. Muallifning asar muqaddimasida xabar berishicha, bu kitob o’z davridayoq keng tarqalib, mashhur bo’lgan. … Read More

Qutb kuni – yerning shimoliy qutb doirasidan shimolroqda va Janubiy qutb doirasidan janubroqda bo’lgan sohalardagi kun. Bir sutkadan ortiq davom etadi. Bahorgi teng kunlik (21 yoki 22 mart), ya’ni Quyoshning … Read More

Qutayba ibn Tug’shoda (8-asr, Buxoro) — Buxorxudot (738-753). Qutayba ibn Tug’shodaning otasi Tug’shoda 32 yil Buxoroda Buxorxudot lavozimida turgan. Tug’shoda musulmon bo’lgandan so’ng tug’ilgan o’g’liga Qutayba ibn Muslim sharafiga Qutayba … Read More

Qutbiy doira, qutb doirasi — Yer sharida ekvatordan 66°33′ shimol va Janubdan o’tgan parallel. Shimoliy yarim shardan o’tgan Qutbiy doira Shimoliy Qutbiy doira, Janubiy yarim shardagi Qutbiy doira esa Janubiy … Read More

Qutlug’ Temur minorasi – Ko’hna Urganchdagi me’moriy yodgorlik (1321-33); Sulton Takash maqbarasi yaqinida. O’rta Sharqdagi eng baland minoralardan (balandligi 62 metr). Pishiq g’ishtdan qurilgan minora yuqori tomon ingichkalashib boradi; minora … Read More

Qutlug’ Temur (14-asr) – Oltin O’rdadagi nufuzli amirlaridan. O’zbekxonning xolavachchasi va eng buyuk amiri, O’zbekxonning Xorazmdagi voliysi (1321 yildan). Qutlug’ Temurning o’g’li Horunek O’zbekxonning qiziga uylangan. Qutlug’ Temurning zavjasi To’rabeka-xotun … Read More

Qutlug’ Nigorxonim (? – 1505/ 1506) — Farg’ona viloyati hukmdori Umarshayx Mirzoning to’ng’ich xotini. Qn.ning otasi Yunusxon Chingizxonning 2-o’g’li Chig’atoyxon naslidan bo’lgan, onasi eson Davlat begim tuman beklaridan Sher Xonibekning … Read More

Quturish — neyrotrop virus qo’zg’atadigan o’tkir yuqumli zoonoz kasallik; tomir tortishishi, falajlik, hiqildoq va nafas muskullarining spazmi bilan kechadi. Quturish qadimdan ma’lum, uni suvdan cho’chish kasalligi deb ham atashgan. Frantsuz … Read More

Qo’shilgan qiymat – ishlab chiqarish (xizmatlar ko’rsatish) jarayonida muayyan bir firma, korxonada yangidan yaratilgan, bevosita o’stirilgan, mahsulotning oldingi qiymatiga qo’shilgan qiymat. Firma tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlar, tovarlar, xizmatlarni sotishdan olgan … Read More