Category: Q harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Qilamiq – daryo, kanal, ariq chetlarida sovuqdan suvning muzlab qolishi hodisasi. Qilamiq juda ham yupqa bo`ladi. Suv yuzasiga tushgan qor erib ketmay ham qilamiq hozil qiladi. Bunday qilamiq qor qilamiq … Read More

Qolgan o`zan, qolgan daryo – daryoning oldingi o`zanidan butunlay yoki qisman ajralib qolgan qismi. Daryo o`zaniga otqiziqlar tiqilib qolishi yoki daryoning boshqa tomonga burilib ketishi natijasida hosil bo`ladi. Dastlab kichikroq … Read More

Qo`riqxona– tabiat kompleksining bir qismi – hayvonlar, o`simliklar, foydali qazilma, noyob reylef shakllari qonun asosida muhofaza qilinadigan joy. Qo`riqxonalar vaqtli yoki doimiy bo`lishi mumkin. Ko`pchilik qo`riqxonalarda ov hayvonlari muhofaza qilinadi … Read More

Qo`ytosh – granit tog` jinsi tarqalgan joyda yer yuzasida sochilib yotadigan silliqlangan granit toshlar. Haroratning keskin o`zgarishi, oqin suv va shamol ta’sirida yumaloq, chuziq shaklga ega bo`lib, dam olib yotgan … Read More

Qutblar, geografik qutblar – Yer aylanish o`qi yer yuzasi bilan kesishgan nuqtalar. Yer sharidagi barcha meridianlar qutblarda birlashadi. Qutb yulduziga qaragan qutblar Shimoliy, teskari tomondagisi Janubiy qutb deyiladi. Shimoliy qutb … Read More

Qutb yog`dusi – yer atmosferasining 900-1000 km balandligidagi siyrak qatlamlar atom va molekulalarining koinotdan katta tezlik bilan kelayotgan zaryadli zarralar bilan to’qnashishi tufayli yorug’lanishi.

Qantar (arabcha qantar – yoy, ko`prik) – qishning yarmi, qantar og`di – qish yarmidan o`tdi.

Qashqa – har yer-har yerida qor yoki muz ko`rinib turadigan yalang`och qoyali tog` cho`qqisi; o`simlik qoplamagan to`zima qum, o`zani toshloq tezoqar daryo va h.k. Masalan, qashqaqum, qashqatog`, qashqasuv. Nomlar tarkibida … Read More

Qayir tuproqlar – daryo yonlarining allyuvial yotqiziqlarida hosil bo’ladigan tuproqlar.

Qo`ng`ir temirtosh, limonit – tarkibida gil va boshqa moddalar aralash temir bo`lgan bir qancha minerallar aralashmasi. Qo`ng`ir temirtosh keng tarqalgan temir rudalaridan biri. Rangi qo`ng`ir, sariq-qo`ng`ir va qora. Cho`kindi jinslarda … Read More