Category: R harfi

Reaktor (re… va lotincha actor — harakatga keltiruvchi) — 1) elektr Reaktor — qisqa tutashuv tokini cheklash va tarmoqda qisqa tutashuv sodir bo’lganda taqsimlash qurilmalari shinalarida yetarlicha kuchlanishni tutib turuvchi … Read More

Reaktiv harakat — harakatlanayotgan jism (reaktiv dvigatel, snaryad va boshqalar) dan chiqayotgan gaz, bug’ va boshqa ish jismlari ta’sirida vujudga keladigan harakat. Reaktiv harakatni reaktiv tortish kuchi hosil qiladi. Reaktiv … Read More

Regbi (Angliyaning Regbi shaharchasi nomidan) — sport o’yini. 2 jamoa (har biri 15 kishidan) uzunligi 27-29 santimetr bo’lgan tuxumsimon shakldagi to’p bilan Nsimon darvozali maxsus maydonchada (kattaligi 95—100×65—68 metr) o’ynaydi. … Read More

Reduplikatsiya (lotincha Reduplication ikkilanish, qo’shaloqlanish) (tilshunoslikda) — so’zdagi dastlabki bo’g’inni yoki o’zakni, butun so’zni takror qo’llash bilan takroriy so’z, grammatik shakl hosil qilish usulidan iborat fonomorfologik hodisa. Shu nuqtai nazardan … Read More

Rezerv valyuta — mamlakat hukumati va Markaziy banki valyuta, pul mablag’lari zaxiralarini tashkil etishda, tashqi savdo operatsiyalari va boshqalarda foydalanadigan erkin almashtiriladigan, kurelari bo’yicha g’oyat barqaror chet el valyutalari. Rezerv … Read More

Rezerfordiy (lotincha Rezerfordium), Rossiya Federatsiyasi — Mendeleyev davriy sistemasining IV guruhiga mansub sun’iy radioaktiv kimyoviy element. Tartib raqami 104. Barqaror izotoplari yo’q, massa soni 253-262 ga teng bo’lgan 10 ta … Read More

Rezus-faktor (Rh) — odamlar va Bengal makakalari eritrositlarida bo’ladigan antigen. Rezus-faktor bor yoki yo’qligiga qarab rezusmusbat (Rh+ odamlarning 85%) va rezusmanfiy (Rh— odamlarning 15%) organizmlarga ajratiladi. Qon quyishda Rezus-faktorning amaliy … Read More

Reykyavik — Islandiyaning poytaxti. Mamlakatning siyosiy, iqtisodiy va madaniy markazi. Islandiya orolining Janubiy g’arbiy qismida, Atlantika okeanining Faxsafloui qo’ltig’i sosilida joylashgan. Iqlimi qishi yumshoq subarktika dengiz iqlimi. Yanvarning o’rtacha temperarasi … Read More

Reyn — G’arbiy Yevropadagi eng katta daryolardan biri, Shveytsariya, Lixtenshteyn, Avstriya, Frantsiya, Germaniya, Niderlandiya hududlaridan oqib o’tadi. Uzunligi 1320 kilometr, havzasining maydoni 224,4 ming km2. Alp tog’laridan boshlanib, Boden ko’lidan … Read More

Revalvatsiya (re… va lotincha Valeo — qadr-qimmatga egaman) -1) milliy valyuta — pul birligi kursini boshqa mamlakatlar yoki xalqaro valyuta-pul birliklariga nisbatan rasmiy oshirish. Inflyatsiya bartaraf etilganidan keyin ichki pul … Read More