Category: R harfi

Refleksologiya (refleks va … logiya) — psixologiyadagi tabiiy-ilmiy oqim. Odamning butun psixik faoliyati tashqi muhit ta’sirida paydo bo’ladigan reflekslar majmuidan iborat deb hisoblaydi. V. M. Bexterev asos solgan. 1900-20 yillarda … Read More

Referent (lotincha referens — xabar qiluvchi, ma’lumot beruvchi) — 1) referat tayyorlovchi, uni o’qib beruvchi, ma’lumot, xabar beruvchi shaxs 2) muayyan masalalar yuzasidan axborot, ma’lumot, maslahat beruvchi mas’ul shaxs turli … Read More

Repetitsiya (lotincha repetitio — qaytarish) — 1) teatr, estrada, tsirk tomoshalari, kontsert dasturlari, ayrim chiqishlar, sahnalarni (rejissyor rahbarligida) ko’p marta (butunlay yoki qisman) takrorlash orqali tayyorlashning asosiy shakli; 2) klavishli … Read More

Retif de la bretonn (Retif de la Bretonne) Nikola (1734.22.11, sasi — 1806.3.2, Parij) — frantsuz adibi. J.J. Russonning izdoshi. Parij mehnat ahli to’g’risidagi asarlari, ayniqsa, “Fanshettaning oyog’i” (1769), “buzilgan … Read More

Repatriatsiya (lotincha Repatriation — Vatanga qaytish) — urush oqibatida vatanidan tashqariga chiqib qolgan harbiy asirlar va fuqarolarni, shuningdek, fuqarolik huquqi tiklangan muhojirlarni o’z vataniga qaytarish. Repatriatsiya odatda, xalqaro shartnomalar asosida … Read More

Reofil hayvonlar (Yunoncha rheos oqim va … fil) — oqar suvlarda: Daryo, soylar, dengizning suv ko’tarilib qaytadigan sayoz va doimiy oqim ta’si- rida bo’lgan qismida yashashga moslashgan organizmlar. Ayrim Reofil … Read More

Rentgenometriya (roentgen va… metriya) — jismga yoki tirik organizmga yutilgan rentgen va gammanur-lar miqdori (dozasi) ni hisoblash va o’lchash bilan shug’ullanadigan soha. Rentgenometriyada qo’llaniladigan usul va asboblar (rentgenometrlar) rentgen va … Read More

Rentgenografiya (rentgen va … grafiya) — ob’yekt (masalan, organizmning biror qismi) tasvirini Rentgenogramma yordamida tekshirish; rentgenodiagnostikashshg asosiy usullaridan biri. Rentgenografiya paytida ob’yekt rentgen nurlari manbai bilan rentgenoplyonka yoki plastinkali kasseta … Read More

Rentgenogramma (rentgen va … gramma) — ob’ektlarning roentgen nurlari yordamida maxsus fotoplyonka yoki plastinkaga tushirilgan tasviri. Rentgenogramma rentgen kamerasida hosil qilinadi. Tibbiyotda singan-chiqqan, shikastlangan, kasallangan joylarni aniqlashda, texnikada detallarning nuqsonli … Read More

Renta (nemischa rente, lotincha reddita — qaytarib berilgan) — 1) keng ma’noda — mulk egalarining tadbirkorlik faoliyati bilan shug’ullanmasdan yer, mol-mulk, kapitaldan muntazam oladigan daromadi; ssudaga berilgan kapitaldan foiz, yer … Read More