Category: R harfi

Raufov Yoqub (1888, O’ratepa shahri — 1974.22.1, Toshkent) — naqqosh usta, O’zbekiston xalq rassomi (1963). Naqqoshlik hunarini otasi usta Rauf kalondan o’rgangan. Otasi boshchiligida O’rta Osiyo (jumladan, Namangan, Marg’ilon, Andijon, … Read More

Rauf Parfi (taxallusi; asl ism- sharifi Tursunali Parfiyev; 1943.27.9, Toshkent viloyati Sho’ralisoy qishlog’i) — shoir va tarjimon. O’zbekiston xalq shoiri (1999). ToshDUning filologiya fakultetini tugatgan (1960-65). Turli yillarda kinematografiya davlat … Read More

Rau (Rau) Yoxannes (1931.16.1, Vuppertal) — Germaniya davlat arbobi. Kyoln shahridagi kitob savdosi maktabini tugatgan (1952). 1952 yildan “Umumnemis xalq partiyasi”, 1957 yildan Germaniya sosialdemokratik partiyasi (GSDP) a’zosi. 1968 yildan … Read More

Rasmi, Surxi, Taamuli, tojiki — o’rtapishar xo’rakivinobop uzum navi. Sharqiy ekologik-geografik navlar guruhiga mansub. Tojikistonda va Surxondaryo viloyatida yetishtiriladi. Barglari o’rtacha, besh bo’lmali. Guli ikki jinsli. Shingili yirik, tig’iz. G’ujumi … Read More

Ratifikatsiya (lotincha ratus — hal qilingan, tasdiqlangan va facere — qilmoq) — 1) xalqaro shartnomaning davlat hokimiyati oliy organi tomonidan tasdiqlanishi. Odatda, eng muhim xalqaro shartnomalargina Ratifikatsiya qilinadi. Ko’pchilik davlatlarning … Read More

Rang — moddalar chiqargan yoki qaytargan nurlanish spektriga mos ravishda yorug’likning muayyan ko’rish tuyg’usini hosil qilish xossasi. Nurlanishning yorug’lik energiyasi atrofidagi buyumlardan qaytib, ko’z qorachig’i orqali ko’zning sezgir hujayraviy qabul … Read More

Raketa dvigateli (RD) — atrof-muhit (havo, suv) dan foydalanmay ishlaydigan reaktiv dvigatel. Reaktiv oqim kinetik energiyaga aylanuvchi energiyaning turiga qarab, kimyoviy, yadroviy, elektr xillariga bulinadi. Kimyoviy rd, asosan, ikki qism … Read More

Radiofizika — fizikaning radiotexnika va unga bog’liq texnika sohalari asosini o’rganish bilan shug’ullanadigan bo’limi. Unda chastotalari 103 Gts dan 1015 Gts gacha bo’lgan elektromagnit tebranishlar va to’lqinlarning uyg’onishi, nurlanishi, muhitda … Read More

Radiotexnika (radio… va texnika) — 1) elektromagnit tebranishlar va radiodiapazondagi (3-31012 Gts) to’lqinlar, ularni generasiyalash, kuchaytirish, nurlatish, qabul qilish hamda to’lqinlardan foydalanish haqidagi fan; 2) texnikaning axborotlarni uzatishda — radioaloqa, … Read More

Radioreleli aloqa (radio… va rele) — qabul qilishuzatish radiostantsiyalari zanjiridan iborat avtomatik radioaloqa. Bir punktdan qabul qilingan signallar oraliq stansiyada kuchaytirilib, ikkinchisiga uzatiladi. Styalar bir-biridan 40-60 kilometr masofada quriladi. Radioreleli … Read More