Category: S harfi

Sut sanoati — sutdan turli sut mahsulotlari ishlab chiqaradigan oziqovqat sanoati tarmog’i. S.s. tarki- biga sariyog’, sut, qatiq, qaymoq, smeta- na, quruq sut, sut konservalari, pishloq (sir), tvorog, brinza, muzqaymoq, … Read More

Sut emizuvchilar (Mammalia) umurtqali hayvonlar sinfi. Trias oxirida yirtqich sudralib yuruvchilar — tsinodontlardan kelib chiqqan. Tsino- dontlar bir guruhidan ko’p bo’rtiqlilar (qirilib ketgan), ikkinchisidan kloaka- lilar paydo bo’lgan. Ko’p bo’rtiqlilardan … Read More

Suyuq kristallar, suyuq kri- Stall holat, mezomorf holat — modda- larning suyuqlik (oquvchanlik) xossala- ri hamda qattiq kristallarning ba’zi xossalari (anizotropiya) ga ega bo’lgan oraliq holati. S.k. hosil qilgan modda- … Read More

Suyurg’ol (mo’g’ulcha — in’om, sovg’a) — biror hukmdor (xon, Sulton, shoh) to- monidan saltanat oldida alohida xizmat ko’rsatgan arkoni davlat yoki sarkarda- larga berilgan molmulk, ersuv. Mo’g’ullar istilosidan so’ng Movarounnahr, … Read More

Suyunchxo’jaxon, Suyunchakxon, Suyunchik Sulton (taxm. 1452-1525, Toshkent) — shayboniylardan bo’lgan Toshkent xoni (1503— 25). Abulxayr – xon va Ulug’bekning qizi Robiya Sulton begimning farzandi. O’zbek ulusina hukmronlik qilish uchun Shayboniylar- … Read More

Suyuqlik — moddaning qattiq va gazeimon holatlari o’rtasidagi agregat holat. S.ning ba’zi xossalari gazniki- ga, ba’zi xossalari qattiq jismnikiga o’xshab ketadi. U qattiq jismga o’xshab ma’lum hajmni egallaydi, idishga quyganda … Read More

Suyak — odam va umurtqali hayvonlar skeletining asosiy qismi. Suyak to’qimasi biriktiruvchi to’qimaning bir xili. S. bo’g’imlar, boylamlar, mu- skullar va o’ziga birikkan paylar bilan birga tayanchharakat apparatini hosil qiladi. … Read More

Suyak sinishi – shikastlanish oqibatida suyak butunligining buzili- shi. S.s. travmatik va patologik turlarga bo’linadi. Travmatik S.s. sog’lom suyakka to’satdan kuchli mexanik kuch ta’sir eti- shi natijasida ro’y beradi. Patologik … Read More

Suyak chiqishi — suyak bo’g’im uch- larining bo’g’imdan tashqariga siljishi. Suyak bo’g’imdan to’liq yoki qisman chiqadi. Kelib chiqish sabablariga ko’ra SCH. Trav- matik, odatiy, tug’ma va patologik tur- larga bo’linadi. … Read More

Sug’d, So’g’d, Sug’ud O’rta Osiyodagi qad. Tarixiy-madaniy viloyat. Ilk Mar- ta Axomaniylar sulolasi vakillari- ning qoyatosh xotirot bitiklarida Sugu- da shaklida qad. Eron saltanatiga tobe qilingan satrapliklardan biri, mamla- kat … Read More