Category: S harfi

SIGBAN, Zigban (Siegbahn) — otao’g’il shved fiziklari: Karl Manne Georg (1886.3.12, Erebru — 1978.24.9, Stokgolm) — shved tadqiqotchifizigi, yadro spektroskopiyasi asoschisi. Shve- tsiya Qirollik FA a’zosi (1922 y.dan), London Qirollik … Read More

Sivush moyi — xom etil Spir- tni rektifikasiya qilish jarayonida AJ- ralib chiqadigan moysimon suyuklik. Bu usulda spirtdan 0,4—0,6% sm. Ajratib olinadi. Zichligi 830-840 kg/m3 (20°da), rangi ochsarikdan qo’ng’irqizilgacha, hidi … Read More

Sivuch (Eumetopias) — qulokdi tyulenlar urug’i. Bitta turi — sivuch (E. jubatus) tinch okean iliq suvlari va subarktika qismida tarqalgan. Kuril, Komandor va Rossiyaning b. orollari, Kamchatkaning Sharqiy sohillarida uch- … Read More

Siborg (Seaborg) Glenn Teodor (1912.19.4, Ishpeming, Michigan shtati — 1999) — amerikalik fizik va kimyo- gar, AQSh Milliy FA a’zosi (1948). Lo- sanjeles un-tini tugatgan (1934). Ka- liforniya un-tida ishlagan … Read More

Siboiy, Yusuf assiboiy (1917.10.6 — Qohira — 1978) — Arab yozuvchisi, MAP jamoat arbobi. Oliy harbiy ma’- lumot olgan. Osiyo va Afrika xalqlari birdamligi tashkilotining (1958 y.dan) hamda Osiyo va … Read More

Sibizg’a, sibiziq, cho’pon nay — 1) tilchalipuflama o’zbek xalq musiqa cholg’u asbobi. Hozirda, asosan, cho’ponlar orasida tarqalgan. Qamishdan yasaladi. Diametri, odatda, 5-6 mm, uz. 140-150 mm bo’ladi. Ustki tomonida, puflana- … Read More

Sibelius (Sibelius) Yan (Yuxan Kristian) (1865.8.12, Xyamenlinna — 1957.20.9, Yarvenpya, Xelsinki yaqinida) — fin kompozitori. Milliy kompozi- torlik maktabi asoschilaridan, musiqiy romantizm vakili. Xelsinkidagi mu- sika in-tini tugatgan (1889). S. … Read More

Sian — Xitoyning Markaziy qismidagi shahar. Veyxe daryosi (Xuanxe daryosi irmog’i) vodiysida joylashgan. Shensi provintsiyasining ma’muriy markazi. Aholisi 6,7 mln. kishi (1998). Transport yo’llari tuguni. Metallur- giya, ko’p tarmoqli mashinasozlik … Read More

Sianuk Norodom (1922.31.10, Pnompen sh.) — Kambodja davlat ar- bobi. Saygondagi liseyda va Frantsiya- da o’qigan. 1941 i. 23 apr.dan Kambodja qiroli, 1955 y. taxtni otasi — No- rodom Suramaritga … Read More

SEHRLI YADROLAR – 2, 8, 20, 28, 50, 82, 126 proton va neytronni o’z ichiga olgan atom yadrolari (2,8 va h. k. sehrli sonlar deyiladi; boshqa yadrolar ichida eng katta … Read More