Category: S harfi

Sillabik tonik she’r tizimi (Yun. syllabe — bo’g’in va tonos — urg’u) — tonik she’r tizimi turla- ridan biri; misrada urg’uli va urg’usiz bo’g’inlarning hamda hijolarning iz- chil almashinib kelishiga … Read More

Sillabik yozuv (Yun. Syllable bo’gin), bo’g’inli yozuv — grafik bel- gilari (sillabogrammalar) bo’g’in hosil qiluvchi fonemalar va fonema qo’shilmalari b-n bog’liq bo’lgan yozuv turi; umumiy yozuv tarixida Syo. so’z yozu- … Read More

Silisidlar (lot. Silicium — kremniy) — kremniyning metallar va ba’zi metallmaslar b-n hosil qilgan birikmalari. S. kimyoviy bog’lanishga ko’ra 3 asosiy guruhga (ionkovalent, ko- valent va metallsimon) bo’linadi. Ion- kovalent … Read More

Silikat kislotalar, kremniy kislotalar — silikat angidrid (SiO2)ning suvli hosilalari. Umu- miy formulasi nSiO2MH2OSiO2H2O yoki (H2SiO,)2 —metasil ikat kislota, SiO22H2O yoki H4SiO4 — ortosilikat kislota, 2SiO,3H2O yoki H6Si207 — pi- … Read More

Siljima — er po’stidagi tekto- nik uzilma. Tektonik kuchlar ta’sirida tog’jinslari yaxlitligining buzili- shi natijasida ajralgan bloklarning birbiriga nisbatan uzilma tekisligi bo’ylab gorizontal yo’nalishda surili- shi. Surilish yuzasi tik, qiya … Read More

Sileziya (polyakcha Slask, chexcha Slezsko, nem. Schlesien) — Odra Daryo- sining yuqori va o’rta oqimi bo’yidagi tarixiy viloyat. 10-a.da Polsha davlati tarkibida, 14-a.da — Chexiya taxtiga te- gishli hudud. 1526 … Read More

Sil dispanseri — davolash- profilaktika yordami ko’rsatadigan Max- sus tibbiy muassasa. O’z sohasiga oid be- morlar sonini aniklash, hisobga olish, davolash, ularni kuzatib borish, uy va ish sharoiglarini o’rganish, shuningdek, … Read More

Sikhizm — Hindistondagi monoteistik din; hinduiyliktsat diniyislohotchilik harakatining g’oyaviy shakllaridan biri. 16-a. boshla- rida Panjobda paydo bo’lgan. S. asos- chisi — Nanak (1469-1539). Ilk S. shaharda yashovchi savdogarhunarmandlar doiralari mafkurasini … Read More

Sikhlar — 1) Hindistondagi sik- xizm tarafdorlari. Boburiylar b-n uzoq vaqt urushlar olib borishgan (17-18-a. ning boshi) va Panjobda o’z davlati- ni tuzishgan (1765-1849). S.ni tashqi ko’rinishiga qarab Hindistonning boshqa … Read More

Sikhlar qo’zg’oloni – Panjob (Hindiston)dagi dehqonlar va Shahar aholisining Boburiylar davyaatidatp amaldorlar va zamindorlar zulmi- ga qarshi kurashi (17-a. oxiri — 18-a. ning 1choragi). Panjobdagi og’ir ij- timoiy vaziyat, mulkdorlar … Read More