Category: S harfiga oid geografiyaga oid ensiklopedik atamalar

Saraton – 1) Zodiak zonasidagi yulduzlar turkumi; 2) Shamsiya (quyosh) hisobida to`rtinchi oy, 22-iyundan 21-iyulgacha davom etadi. Shu oyda Quyosh osmon sferasida Saraton yulduzlar turkumidan o`tadi; 3) yoz faslining eng … Read More

Sarob– atmosferada nurning anomal refraksiyasi hodisasi. Sarobda ko`rinish (manzara) va predmetlar o`z holicha ham, teskari ham ko`rinishi mumkin. Sarob atmosferada haroratning yuqoriga qarab o`zgarishining to`g`ri holati juda barqaror yoki nihoyatda … Read More

Sahro- 1) Yaqin va O`rta Sharq mamlakatlarnda, chunonchi arab va eroniy tillarda «cho`l» ma’nosida ishlatiladigan so`z, joy nomlari tarkibida ham uchraydi, Masalan, Sahroi Kabir; 2) o`zbek tilida cho`l so`zining sinonimi … Read More

Sel– tog` vodiylari, soylar va jarlardan qisqa vaqt ichida juda katta tezlik bilan oqib keluvchi tosh aralash loyqa suv oqimi. Sellar qattiq jala qo`yishi, tog`lardagi qorning juda tez erishi, yonbag`irning … Read More

Solyar iqlim – (lotincha solaris- quyoshli) – radiatsion iqlim. Joyning geografik kengligi va Quyoshning gorizontdan balandligining o`zgarishinigina nazarda tutib, nazariy hisoblab chiqariladigan iqlim. Bunda iqlim hosil qiluvchi boshqa omillar: quyosh … Read More

Sovuqlik qutblari – yer sharida havo harorati eng past bo`lgan joylar. Verxoyansk-Oymyakon Shimoliy yarim sharning sovuqlik qutbidir; bu yerda mutlaq harorat -70 daraja, yanvarning o`rtacha harorati -50,5 darajaga yetadi. Sharqiy … Read More

Slyudalar – urganda yuzasi silliq, juda yupqa varaqlarga ajraladigan, jins hosil qiluvchi minerallar. Masalan, tabiatda keng uchraydigan muskovit bilan flogopit izolyator sifatida, metallurgiya pechlari oynalari uchun, elektr sanoati va radio … Read More

Subantarktika mintaqasi – janubiy yarim shardagi geografik mintaqa, okeanlarning 58°-60° va 65°-67° gacha janubiy kengliklardagi qismlarini o`z ichiga oladi. Iqlimi sovuq (havoning o`rtacha harorati qishda -5° dan -15° gacha, yozda … Read More

Subalp mintaqasi – o`rtacha va subtropik kengliklardagi yil bo`yi bir tekisda yetarli miqdorda yog`in yog`adigan tog`larning balandlik mintaqasi. Alp mintaqasidan pastda, tog` o`rmon mintaqalaridan yuqorida. Baland bo`yli subalp o`tloqlari, qing`ir-qiyshiq … Read More

Statsionar metod – geografik tadqiqot metodlaridan biri. Statsionat metodda geografik ob’ekt, hodisa va jarayonlar uzoq vaqt davomida uzluksiz ishlovchi ilmiy- tadqiqot stansiyalarida o`rganiladi. Bu metod ekspeditsiya metodidan farqli ularoq, geografik … Read More