Category: S harfiga oid iqtisodiy ensiklopedik atamalar

SAVDO MARKALARI VA SAVDO NOMLARI – savdo markalari (masalan, “Nestle”, “Adidas”) va (yoki) savdo nomlari (Coca- Cola) – bu kompaniyalarga, mahsulot yoki xizmatlarga berilgan nomlar, belgilar yoki boshqa belgilovchi aksiyalardir. … Read More

SAVDO KVOTASI – tashqi savdoda ishtirok etishning miqdoriy chegarasi. Savdo kvotasi eksport yoki import qilinadigan tovarlarning miqdori, tuzilishi, ularni sotish yoki sotib olishning pul bilan hisoblangan miqdorini bildiradi. Savdo kvotasi … Read More

SAVDO FOYDASI – tovarlarni iste’molchiga yetkazishda sotib olish bahosi bilan sotish bahosi o’rtasida farq hisobiga olinadigan foyda. Savdo foydasi ishlab chiqarish sohasidagi foydaning bir qismini tashkil etadi. Mahsulot ishlab chiqargan … Read More

SANOATGA TAALLUQLI BO’LMAGAN ISHLAB CHIQARISH VA XO’JALIK MABLAG’LARI – bularga ushbu korxonadagi uy-joy, madaniy-maishiy va sog‘liqni saqlash maqsadlariga xizmat qiluvchi mablag’lar kiradi. Masalan, klub, bolalar bog’chasi va yaslisi, dam olish … Read More

SANOAT TO’NTARILISHI (INQILOBI) – Angliyada birinchi bor XVIII asr o’rtalarida qo’l kuchiga asoslangan manufakturadan (ikkinchi bosqichdan) mashinalashgan zavod-fabrikaga (uchinchibosqichga) o’tish jarayoni (XIX asrning o’rtalarida yakunlangan). Iqtisodiy rivojlanishda muhim o’rinni egallaydi, … Read More

SANIRLASH – korxonalar (firmalar) va tashkilotlarni sinishdan qutqarish maqsadida ularni moliyaviy sog’lomlashtirish. Sanirlash bir qator tadbirlarni nazarda tutadi, xususan, korxonaga berilayotgan kreditlarni va davlatning subvensiyalarini ko’paytirish, korxona tomonidan olingan kreditlar … Read More

SAMUELSON POL – (1915, AQSH) – ko‘p marta qayta nashr etilgan “Ekonomiks” (1948) darsligini yaratdi, 1970 yilda iqtisodiyot fanlarida ilmiy tahlil darajasini oshirishga qo’shgan hissasi uchun Nobel mukofotini olgan. Iqtisodiyotning … Read More

SAMARADORLIK ASOSIY KO’RSATKICHLARI – menejerlarga korxona faoliyatini baholash va undagi o’zgarishlar zaruriyatini aniqlashga imkon beradigan ko’rsatkichlardir. Bular kundalik mablag’ zaruriyati, bitta mahsulot birligiga yoki bo’limga to’g’ri keladigan operatsion daromadi kabi … Read More

SALDO – (ital. saldo – hisob, qoldiq) qoldiq, ma’lum bir muddatda kirim va chiqim orasida vujudga kelgan farq; buxgalteriyada – debet va kredit, umumiy aktiv va passiv o’rtasidagi tafovut, farq; … Read More

SMIT ADAM – (1723-1790) shotlandiyalik iqtisodchi olim, o’zining “Xalqlar boyligining tabiati va sabablari to’g’risida tadqiqot” 1776-yil) asari uchun “Iqtisodiyot nazariyasi otasi” unvoniga sazovor bo’Igan. U izchillik bilan mehnat qiymat nazariyasini … Read More