Category: T harfi

Tegirmon — 1) un tegirmoni — donni yanchib unga aylantiradigan qurilma, inshoot. Ibtidoiy jamoa davridayoq paydo bo’lgan. Dastlab, dondun toshlar bilan qo’lda yanchilgan. Keyinchalik oqar suv va shamol kuchi bilan … Read More

Tebranishlar — muayyan vaqt oraliklarida takrorlanib turadigan xarakatlar. Mas., soat mayatnigining tebranishi, cholg’u asboblari torlarining yoki kamerton oyoqchalarining tebranishi, radiopriyomnik konturidagi kondensator qoplamalari orasidagi kuchlanishning tebranishi va b. shunday takrorlanuvchanlik … Read More

Teatrshunoslik – teatr tarixi va nazariyasini o’rganuvchi fan. Mustaqil ilmiy yunalish sifatida teatr san’atining umumiy taraqqiyoti bilan bog’liq holda 20-a.da shakllangan. T. dastlab, asosan drama teatrlari faoliyati bilan bog’langan bulsa, … Read More

Teatr dekorasiyasi san’ati, stsenografiya —tasviriy san’atning teatr san’ati bilan bog’liq sohasi; dekorasiya, liboslar, yorug’lik, sahna texnikasi vositasida spektaklning tomosha obrazi (ko’rinishi)ni yaratish san’ati. Teatr rassomi sahnada ko’rsatiladigan har bir ko’rinish, … Read More

Teatr (Yun. theatron — tomoshagoh) — 1) san’at turi; uning o’ziga xos ifoda vositasi aktyorning omma oldidagi o’yini jarayonida yuzaga keladigan sahnaviy voqeadir. T. san’atida ham boshqa san’atlarda bo’lganidek, xalq … Read More

Taqsimot — ijtimoiy takror ishlab chiqarish.ning muhim bo’g’ini, ishlab chiqarish.ni ayirboshlash va iste’mol bilan bog’lovchi munosabatlar tizimi; iqtisodiy resurelar, yaratilgan maxsulot va xizmatlarni, ularning qiymat shakli hisoblangan daromadlarni iqtisodiyot sub’ektlari … Read More

Toshkent viloyati – O’zbekiston Respublikasi tarkibidagi viloyat. Respublikaning shimoli sharqida. 1938 yil 15 yanvarda tashkil qilingan. Shimol va shimoli g’arbdan Qozog’iston Respublikasi, shimoli sharqdan Qirg’iziston Respublikasi, sharqdan Namangan viloyati, Janubdan … Read More

TOSHKENT DARVOZALARI – o’rta asrlarda shahar mudofaa devoriga o’rnatilgan darvozalar. T.D. tarixiy manbalarda Binkat darvozalaridan ma’lum. Ibn Havqalning yozishicha, Binkat Ark, Shahriston, ichki va tashqi raboddan iborat bo’lib, ularning har … Read More

Toshko’mir sistemasi (dav-ri), karbon — er tarixi paleozoy erasi boshidan 5geologik davr; devon davridan keyin, Perm davridan oldin o’tgan. Bu davr bundan 350 mln. yil avval boshlanib, 65-75 mln. yil … Read More

Tog’ jinslarining burmalanishi, burmalanishning hosil bo’lishi —tektonik deformasiyalar natijasida tog’jinslari katlamlarining ezilib, burmalanish jarayoni. Burmalar majmuasi shakli, kelib chiqishi va hosil bo’lishining kinematik sharoitlariga qarab farqlanadi. T.j.b. morfologik belgilarga qarab … Read More