Category: T harfi

TA’LIQ (Arabcha — osish, osib quiish) — xattotlik uslubi; Arab yozuvidagi xat uslublaridan biri. 14-asrda tavqe va riqo xatlari asosida ixtiro qilingan, ixtirochilari Tojiddin Salmoniy va Xoja Abul’ol. Tez yozish … Read More

TARIQ (Panicum L.) — boshoqdoshlar oilasiga mansub bir yillik o’simliklar turkumi; don ekini. Vatani Xitoy va Mongoliya. Osiyo, Amerika, Afrikada keng tarqalgan. Afg’oniston, Hindiston, Janubiy Yevropa, Rossiya, Gruziya, Armaniston, Qozog’istonda … Read More

TARIXSHUNOSLIK – tarix fanining tarixini o’rganuvchi fan. Tarixshunoslik tarixiy bilimlar taraqqiyotini, muayyan tarixiy bosqichda yaratilgan ilmiy mahsulotlarni yoki ma’lum bir muammoga bag’ishlangan tarixiy tadqiqotlarni urganadi va taxlil qiladi. Tarixshunoslik nafaqat … Read More

TAQRIBIY FORMULALAR – hisoblashlarni muayyan aniqlikda bajarishga imkon beruvchi formulalar. Aniq qiymatlarni hisoblash mumkin bo’lmagan yoki murakkab bo’lgan hollarda hamda nazariy tadqiqotlarda qo’llanadi. Masalan, n!ql23…n (faktorial) ni hisoblash uchun Stirling … Read More

TAXMASP I (1513.3.3, Isfahon shahri yaqinidagi Shohobod qishlog’i — 1576.14.5, Qazvin) — Safaviylar sulolasidan bo’lgan Eron shohi (1524— 76). Ismoil I Safaviyning o’g’li. 10 yoshligida taxtga chiqqan, hokimiyat amalda qizilboshlilar … Read More

TAXTA — turli yog’och g’o’lalarni bo’ylamasiga tilish yo’li bilan tayyorlanadigan mahsulot. Binokorlik, mebelsozlik va idish (yashik) lar tayyorlashda ishlatiladi. Ignabargli daraxtlar (tiloyuch, qayrog’och, terak, tol, yong’oq, tut, chinor va boshqalar) … Read More

TAXIATOSH — Qoraqalpog’iston Respublikasidagi shahar. 1953 yil Bosh Turkman kanali quruvchilari ishchi posyolkasi sifatida vujudga kelgan. Amudaryoning chap sohilida, muhim transport yo’llari yoqasida joylashgan. Aholisi 50,9 ming kishi (2004). Temir … Read More

TAFT (TAFT) UILYAM XOUARD (1857.15.9 — 1930.8.3) — AQSh davlat arbobi. Yell kolleji (1874-78) va Tsintsinnatidagi yuridik maktabda (1878-80) o’qigan. Advokat, sudya bo’lgan. 1901-04 yillarda Filippin orollari gubernatori. 1904-08 yillarda … Read More

TAUBE GENRI (1915.30.11, Saskatun, Kanada) — amerikalik kimyogar. AQSh Milliy Fanlar Akademiyasi a’zosi (1959). Amerika fan va san’at akademiyasi a’zosi (1961). Stanford universiteti professor (1962 yildan). Asosiy ilmiy ishlari elektronlar … Read More

TARIXIY JANR, tarixiy mavzudagi asarlar — adabiyot va san’atdagi asosiy janr yoki mavzulardan biri; tarixiy o’tmish mavzuida yozilgan asarlar turkumi. Badiiy adabiyotning asosiy vazifalaridan biri tarixiy o’tmishda sodir bo’lgan voqealar, … Read More