Category: T harfi

TELE… (Yunoncha tele — uzoq) — qo’shma so’z bo’lagi. Uzoqlikni, katta masofadagi harakatni bildiradi (masalan, televideniye, telegraf).

TELBALIK — ruhiy faoliyatning buzilishidan iborat psixik kasalliklarining umumiy nomi.

TEKTONOSFERA — yerning tashki qobig’i, yer po’sti va yuqori mantiyani o’z ichiga oladi. Tektonosfera tektonik va magmatik jarayonlar hosil bo’ladigan asosiy oblastdir. Tektonosfera o’zidagi tog’ jinslarining tarkibi va fizik xususiyatlarining … Read More

TEKTONIK QOPLAM (sharyaj) qalinligi 100 metrdan bir necha kilometrgacha bo’lgan tog’ jinslarining qiya egri-bugri uzilma yuzasi bo’ylab bir necha o’n kilometrgacha (ba’zan yuzlab kilometrdan ko’p) masofaga siljigan qatlami. Tektonik qoplam … Read More

TEKIS BOSMA MASHINASI – matn va tasvirlarni ko’plab chop etishda ishlatiladigan bosma mashina. Bunda qolip tekis stol — ilgarilamakayta harakat qiluvchi talerga, qog’oz esa aylanuvchi tsilindrga mahkamlanadi. Tekis bosma mashinasining … Read More

TEKIS BOSMA — matn va tasvirlarni matbaa usulida ko’paytirishning asosiy turlaridan biri. Bunda bosma qolipning bosma elementlariga quyuq bo’yoq surkaladi, oraliq (probel) elementlariga esa suv beriladi. Bunga erishish uchun qolip … Read More

TEKELI — Qozog’iston Respublikasi Olmaota viloyatidagi shahar. Koratol daryosi bo’yida. Jung’ariya Olatovi etaklarida. Temir yo’l stantsiyasi. Aholisi 22,9 ming kishi (2003). Qo’rg’oshinrux kombinati, g’isht zavodi, trikotaj va tikuvchilik fabrikasi bor. … Read More

TEKE (bateke, o’zlarini tio deb atashadi) — bantu guruhiga mansub xalq. Kongo Demokratik Respublikasida (1050 ming kishi, 1990 yillar o’rtalari), Kongo (410 ming kishi) va Gabon (20 mingga yaqin kishi)da … Read More

…TEKA (Yunoncha theke — ombor; idish, yashik) — o’zlashma qo’shma so’zlarning ikkinchi qismi; bir turdagi narsalarning to’plamini hamda shu to’plamlar saqlanadigan bino, xona ma’nolarini bildiradi (masalan, biblioteka, kartoteka, fonoteka, diskoteka … Read More

TEYLOR FORMULASI — funktsiyaning x0 nuqta atrofidagi qiymatini “darajali ko’phad va qoddiq had yig’indisi shaklida ifodalovchi formula. Ingliz matematigi B. Teylor (1685— 1731) topgan.