Category: T harfi

Tenorit (italyan botanigi M. Tenore nomidan) — oksidlar sinfiga mansub mineral, misning tabiiy OK – sidi Sio; tarkibida 79,89% mis bor. Monoklin singoniyada kristallanadi. Rangi kora va kulrang bo’lib, o’ta … Read More

Teng oyoqlilar (Isopoda) qisqichbaqasimonlar turkumi. Tanasining uz. 0,1—27 sm. Birinchi juft ko’krak oyog’i oyoqjag’ni hosil qiladi, qolgan 7 jufti bir xil uzunlikka va tuzilishga ega (nomi shundan). Korin oyoklari plastinkasimon … Read More

Tenor (lot. tenor — ovozning tekis xarakati) — 1) o’rta asr Evropa cherkov (Grigorian) xoraljal ohang rivojidagi asosiy, uzoq ushlab turiladigan parda (nomi shundan). Keyinchalik, ko’p ovozli asarlarda asosiy ovoz … Read More

Tog’rayhon (Origanum L.) — labguldoshlar oilasiga mansub ko’p yillik o’simliklar turkumi. O’zbekistonda ko’proq maydagul Tog’rayhon (O. Tyt hanthum Gontsch.) uchraydi. Bo’yi 30-60 santimetr. Poyasi bir nechta, tik o’sadi. Tepa qismidan … Read More

Tennessi – AQShning Jan. qismidagi shtat. Mayd. 109,1 mingkm2. Aholisi 5,8 mln. kishi (2002), 61 % shaharlarda yashaydi. Ma’muriy markazi — Nashvill sh., boshqa yirik shaqarlari: Memfis, Noksvill, Chattanuga. T. … Read More

Tenishev Adham Rahimovich (1921.25.4, Penza 2004.11.7, Moskva) — turkiyshunos olim. Rossiya FA muxbir a’zosi (1984), Turk tili Kurumi a’zosi (1978), finugor jamiyati a’zosi (1982), Boshqirdiston FA faxriy a’zosi (1992). Leningrad … Read More

Tenzometr — kJ (kuch) tushadigan inshoot elementlari va mashina qismlarida vujudga keladigan deformasiyalar (shakl o’zgartirishlari) ni o’lchaydigan asbob. Deformasiyaning qiymati va elastiklik moduli (qattiq jismning qayishqoqligini ifodalovchi ko’rsatkich) ma’lum bo’lsa, … Read More

Teng huquqlilik – konstitusionalizmning asosiy printsiplaridan va demokratiyaning muhim elementlaridan biri; fuqarolarning davlat, qonun, sud oldida tengligini rasman e’tirof etishni bildiradi. Unga ko’ra, muayyan davlat fuqarolari jinsi, irqi, millati, tili, … Read More

Temur xoqon, Temur qag’an (1265-1307) — Xitoyda Xubilay xoqon tomonidan asos solingan yuan imperiyasi (1271 — 1367) hukmdori (1295— 1307). T.x.ning 13 yillik hukmronlik davri Xitoy solnomalarida Yuanchjen (129597) hamda … Read More

TEMPERASIYA (lot. temperatio — to’g’ri nisbat, mutanosiblik) — musiqa tovushqatori pog’onalari orasidagi intervallar nisbatlarini tekislash. Tovushlarning balandpastlik munosabatlarini qisman o’zgartirish bilan T.gaerishiladi. 16— 18-a.lardagag’>moniya hamda ko’p ovozli musiqa janrlari rivoji … Read More