Category: V harfi

Vino (lotincha winum — aylanuvchi, o’raluvchi) — uzum va mevalar sharbati yoki turpini achitqilar ishtirokida spirtli bijg’itish yo’li bilan tayyorlanadigan ichimlik. Qadimda Sharq xalqlari Vinoni sharob, may, musallas deb yuritishgan. … Read More

Vinnisa viloyati – Ukraina tarkibidagi viloyat. 1932 yil 27 Fevralda tuzilgan. Maydoni 26,5 ming km2. Aholisi 194,6 ming kishi (1999), 25 tumanga bo’lingan, 10 shahar, 29 shaharcha bor. Janubda Moldaviya … Read More

Vinilxlorid, SN2=SNS1 – monoxloretilen, rangsiz gaz. Molekulyar moddasi 62,50; qaynash temperaturasi — 13,8°, suyuqlanish temperaturasi -158,4°, zichligi 983 kg/m3 (15°da). Xloroform, dixloretan va efirda yaxshi, suvda yomon eriydi. Vinilxlorid Digaloidli … Read More

Vinillash — organik birikmalar molekulasiga vinil guruhi — SN=SN2 kiritish. Eng muhim vinillovchi moddalar — atsetilen NS=SN, vinil- galogenidlar SN2=snx (X-galogen) va vinilmagniybromid (Norman reaktivi) CH2=CHMgBr. Sanoatda atsetilen bilan Vinillash … Read More

Vinilidenxlorid, 1,1-Dixlor-etilen, SN2=SS12 — rangsiz suyuqlik; hidi xloroform hidiga o’xshab ketadi. Molekulyar modda 96,94; qaynash temperaturasi 31,7°, zichligi 1212 kg/m3. Suvda erimaydi, organik erituvchilarda yaxshi eriydi. Havoda o’z-o’zidan polimerlanadi, shuning … Read More

Vinilasetat, SN3SOOSN=SN2 -sirka kislotaning vinil efiri; rangsiz suyuqlik. Molekulyar modda 86,09, qaynash temperaturasi 73°, zichligi 934,2 kg/m3 (20° da). Oddiy organik erituvchilarda yaxshi eriydi, suvda eruvchanligi 2,0—2,4%. Sanoatda Vinilasetat palladiy … Read More

Vima Kadfiz, Kadfiz II (milodiy 1-asr) — Kushon podsholigi shohlaridan — kushonshoh (47-78). Kujula Kadfizning o’g’li va vorisi. Taxm.inan 30 yil podsholik qilgan. Vima Kadfiz davrida Kushon podsholigi hududi kengaygan, … Read More

Vasxnil akademik (1935). Ilmiy ishlari agronomik tuproqshunoslik masalalariga, tuproq paydo bo’lish jarayonlariga bag’ishlangan. Vasxnil o’simlik bilan tuproq orasida moddalar almashinuvi, migratsiyasi, tuproq unumdorligida biologik omillarning roliga oid nazariyalarni yaratdi. Dehqonchilikning … Read More

Vilshtetter (Willststter) Rixard Martin (1872.13.8, Karlsrue -1942.3.8, Lokarno, Shveytsariya) — nemis kimyogari va biokimyogari. Syurix oliy texnika maktabi (1905-12), Berlindagi Kayzer Vilgelm kimyo instituti (1912-15), Myunxen universiteti (1916-25) professor. Asosiy … Read More

Vilson (Uilson; Wilson) Tomas Vudro (1856.28.12, Stanton -1924.3.2, Vashington) — AQSh davlat arbobi. Davlat huquqi va siyosiy iqtisod prof. Nyu-Jersi shtati gubernatori (1910 yildan). Demokratik partiyadan ikki marta AQSh prezidenti … Read More