Category: V harfiga oid iqtisodiy ensiklopedik atamalar

VEKSEL – (nem. “wechseF, aynan. ayirboshlash) – muayyan miqdordagi pulni qarzga olganligi va uni qancha muddatda qaytarib berishligi haqida shu davlatda amal qiluvchi qonun talablariga qat’iy rioya qilgan holda aniq … Read More

VAQTBAY ISH HAQI – xodimga uning malakasi, mehnatining sifati, ishlagan vaqtiga qarab belgilanadigan ish haqi. U odatda mehnatning natijalarini aniq hisoblab bo’lmaydigan, balki ular aniq vazifalar doirasini bajarish bilan belgilanadigan … Read More

VALYUTAVIY CHEKLANMALAR – valyuta, oltin va boshqa valyutaviy boyliklar bilan operatsiyalarning cheklanishiga yo’naltirilgan, qonuniy yoki ma’muriy tartibda o’matilgan tadbirlar va me’yoriy qoidalar majmuyi. Joriy to’lov balansi operatsiyalari bo’yicha ular erkin … Read More

VALYUTA TANGLIGI – mamlakat pul-kredit tizimining izdan chiqishi. Valyuta tangligining ikkita shakli mavjud a) umumiy; b) xususiy. Umumiy valyuta tangligi – uzoq vaqt davom etlb, iqtisodiyotdagi umumiy tanglikning tarkibiy qismi … Read More

VALYUTA REZERVLARI – xalqaro hisob-kitob va to’lovlar uchun foydalanish maqsadida Markaziy banklar va moliya muassasalarida to’plangan chet el valyutasi va oltin jamg’armalaridir. Chetga mol chiqarish va chetdan tovar olishni moliyalashga … Read More

VALYUTA MUNOSABATLARI – davlat muassasalari, firmalar, korxonalar va xususiy tashkilotlar o’rtasida, sarmoya bozorlarida xalqaro hisobkitoblarda valyutaga doir, kredit va valyuta harakatlarini amalga oshirish yo’lidagi joriy aloqalar; davlatlar o’rtasida bo’ladigan xo’jalik … Read More

VALYUTA KURSI – muayyan mamlakat pul birligining boshqa bir mamlakat pul birligida ifodalangan bahosidir. Valyuta kursining ikki turi mavjud: 1. Qat’iy qayd etilgan. 2. O’zgarib turadigan. Qat’iy qayd etilgan valyuta … Read More

VALYUTA KURSI – bir mamlakat pul birligining boshqa mamlakatlar pul birliklarida yoki xalqaro valyuta birliklarida ifodalangan bahosi. Eng avvalo, mamlakat iqtisodiyotining ahvoli bilan belgilanadi, shuningdek, turli mamlakatlardagi inflyatsiyaning nisbiy sur’atlari, … Read More

VALYUTA INTERVENSIYASI – milliy yoki chet el valyutalari kursini oshirish yoki tushirishni ko’zlab valyuta bozoridagi muomalalarga yirik davlatlaming aralashuvidir. Uni Markaziy banklar amalga oshiradi. Har bir mamlakat uchun milliy valyuta … Read More

VERNER ZOMBART – (1863-1941) yangi tarixiy maktabga yaqin turgan nemis iqtisodchisi, antagonistik ziddiyatlar va iqtisodiy inqirozlarning muqarrarligini inkor etgan, kapitalizm tartibga solingan va rejali rivojlanib boradigan xo’jalik tarzi deb tasvirlanadi. … Read More